Hitzaldiari esker egiaztatu nuen Deustuko Unibertsitateak goi mailako ikasleak prestatzen jarraitzen duela eta nazioarteko harremanetarako eta nazioarteko segurtasunerako interes handia dutela. Balioak eta kezkak dituzten ikasleak dira, ondo informatuak eta etorkizun oparoa dutenak. Ikasle ohia izanik, oso harro sentitu nintzen haietaz. Baita Deustu unibertsitate nazioartekoagoa bihurtzen ari delako eta munduko edozein lekutatik talentua erakartzeko gai delako ere.
Azken gertakariak direla eta, martxoaren 21ean Europako Kontseiluak Iparrorratz Estrategikoa onartu du, hemendik 2030era bitartean EBren segurtasun eta defentsa politika indartzeko asmo handiko ekintza plan bat. Zenbateraino eragingo du Iparrorratz Estrategiko horrek EBren eta NATOren arteko harremanetan?
NATOren eta Europar Batasunaren arteko harremana ezinbestekoa da bi aldeentzat, Europar Batasunaren Iparrorratz Estrategikoak duela gutxi aitortu duenez. Horren erakusgarri, Iparrorratz Estrategikoak berak NATO 29 aldiz aipatzen du, eta horrela argi eta garbi azpimarratzen du gure arteko harremanaren garrantzia.
Espero dut aste gutxi barru Madrilen gure estatu eta gobernuburuek onartuko duten NATOren hurrengo Kontzeptu Estrategikoak ere aintzat hartzea bi erakundeen arteko harremanaren funtsezko eta ezinbesteko papera.
Gainera, NATOren eta EBren arteko harremanak garatzeko ahalmen are eta handiagoa du. Orain arte elkarrekin lortu dugunaz harago begiratu behar dugu, egungo panorama estrategikoak are arrazoi gehiago ematen baititu NATOren eta Europar Batasunaren arteko harremana gure beharretara egokitzeko. Gure azken helburua zerbitzatzen ditugun mila milioi herritarrei mesede egitea eta segurtasuna eskaintzea da beti.
Une honetan, NATO eta EB bi erakundeetako buruzagien arteko hirugarren adierazpen bateratu batean ari dira lanean, non lankidetza arlo berriak aipatuko ditugun. Zentzu horretan, gure lankidetza nola zabaldu eta indartu dezakegun aztertu behar dugu funtsezko arloetan,erresilientzian, teknologia berrietan, klima-aldaketak segurtasunean duen eraginean, desinformazioan eta lehia geoestrategikoan, besteak beste.
Horri guztiari erantsi behar zaio jada urteetan elkarrekin lantzen ditugun arloak eta oraindik elkarlanari esker areago sakonduko ditugunak. Eta atal honetan aipatu behar ditut elkarrizketa politikoa, mugikortasun militarra, gerra hibridoa, ziberespazioa, gure bazkideen gaitasunen garapena, lankidetza operatiboa eta beste asko. Egia esan, aukera paregabea daukagu gure esku, hainbesteko balioa ematen diogun elkartasun transatlantikoa eta NATOren eta EBren arteko osagarritasuna erakusteko, baita bi erakundeen arteko lankidetza-aldi are estuagoa abian jartzeko ere.
2022ko ekainaren 29an eta 30ean, NATOren Goi Bilera egingo da Madrilen, etorkizunera begira dituen erronkei buruz hausnartzeko. Bilera horretan Kontzeptu Estrategiko Berri bat garatuko da. Errusiak Ukrainaren aurka egin duen eraso militarrak, jakina, goi bilera hori baldintzatuko du, gero eta egoera kezkagarriagoa bizi dugun honetan. Kontzeptu berri hori definituko duten ekintza-ildo nagusiei buruz zerbait aurreratuko zeniguke?
2010etik hona izan dugun Kontzeptu Estrategikoa ordezkatuko duenari buruzko eztabaidak oraindik aurrera jarraitzen du Kontseilu Atlantikoan; hori dela eta, ez nuke azken edukiari buruzko espekulaziorik egin nahi. Kontzeptu Estrategikoa Madrilgo goi bileran NATOko estatu eta gobernuburuek onartzen dutenean baino ez da jakitera emango.
Nolanahi ere, eta gure idazkari nagusiak jendaurrean hainbatetan esan duen moduan, Kontzeptu Estrategiko berriak Europaren eta Ipar Amerikaren arteko lotura transatlantiko sendoa errepikatzeko aukera emango digu, eta horren adibiderik biziena eta argiena NATO bera da.
Halaber, 2010etik aurrera panorama estrategiko globalean gertatu diren oinarrizko aldaketak ere kontuan hartu beharko ditu. Gogoratu dezagun, urte hartako Kontzeptu Estrategikoak Errusia aipatzen zuela NATOren bazkide estrategiko gisa. Kontzeptu Estrategiko berriak hobeto babestu beharko ditu zenbait esparru: erronka zibernetikoak, teknologia disruptiboak eta, jakina, klima-aldaketak dakartzan segurtasun-ondorioak, beste batzuen artean. Ez dugu ahaztu behar, halaber, egungo Kontzeptu Estrategikoak ez duela Txina aipatu ere egiten.
Laburbilduz, munduak goitik beherako aldaketa izan du 2010az geroztik eta hurrengo Kontzeptu Estrategikoak errealitate berri hori eta horrek suposatzen duen erronka islatu beharko ditu. Argi esateko, ez luke argazki finkoa izan behar, film moduko zerbait baizik, joerak aurreikusteko eta gaur egun bizi ditugun errealitateak kontuan hartzeko, baita bihar-etziko erronkei eta mehatxuei aurrea hartzeko ere. Era berean, erronka eta mehatxu horiei elkarrekin aurre egiteko gida bat ere eskaini behar du.
Joan den maiatzaren 6an, Deustun izan zintugun eta Kontzeptu Estrategiko Berriari buruzko jardunaldiari buruzko hitzaldi bat entzun ahal izan genizun. Zer nabarmenduko zenuke bertaratutako ikasleekin hitzaldiaren ostean izandako elkarrizketatik?
NATO and its new Strategic Concept in light of the Ukranian crisis. 2022ko maiatzaren 6a.
Lehenik eta behin, berriro ere eskerrak eman nahi nizkioke Gema Tomás Zuzenbide Fakultateko dekanoari eta Felipe Gómez Isa irakasleari, Espainiarentzat Ipar Atlantikoko Tratatuaren Erakundeari begira hain urte garrantzitsua den honetan Deustuko Unibertsitatean hitzaldi bat emateko gonbidapena egiteagatik. Ez bakarrik aste gutxi batzuk falta direlako Madrilgo goi bilera garrantzitsurako (Europaren segurtasunerako une larrian egingo da), baita Aliantza Atlantikoan sartu ginenetik 40. urteurrena betetzen delako ere.
Hitzaldiak aukera eman zidan egiaztatzeko Deustuko Unibertsitateak lehen mailako ikasleak prestatzen jarraitzen duela, nazioarteko harremanetarako eta nazioarteko segurtasunerako interes handia dutela. Balioak eta kezkak dituzten ikasleak dira, ondo informatuak eta etorkizun oparoa dutenak. Ikasle ohia izanik, oso harro sentitu nintzen haietaz. Baita Deustu unibertsitate nazioartekoagoa bihurtzen ari delako eta munduko edozein lekutatik talentua erakartzeko gai delako ere.
Azkenik, eta nire ibilbide profesionalaren zati handi batean nazioarteko krisi eta gatazkei aurre egin ostean, biziki harritu nau Deustuk beren herrialdeetako indarkeriatik ihes egin beharra izan duten ikasle eta profesionalei harrera egiten dielako eskuzabaltasunez. Ukrainatik hasi eta Afganistanera. Uste dut Deustu denoi moral eta lidergo eredu bikaina ematen ari zaigula, talentuan inbertsio bikaina egiteaz gain.
Badakigu Brusela kulturen arragoa dela eta Deustuko Unibertsitateko ikasle ohiak Europako erakunde askotan daudela. Mundua arlo eta leku desberdinetatik hobetzen laguntzen duten pertsona zoragarriak. Miresten eta harro sentiarazten gaituzten pertsonek osatutako ikasle ohien sarea da. Zer irudituko litzaizuke Europaren bihotzean elkartuko gaituen ekitaldi bat antolatzea? Zurekin kontatu genezake?
Brusela erabakigune garrantzitsua da, dudarik gabe, eta bertan Deustuko ikasle ohiek ordezkaritza zabala dute, haietako askok eragin eta ardura handiko postuak dituzte, bai sektore publikoan, bai pribatuan. Ideia bikaina eta beharrezkoa dela uste dut. Aukera paregabea, zalantzarik gabe. Beraz, hemendixe eskaintzen dizuet laguntza nire esku dagoen guztian ekitaldi bat ez ezik, ikasle ohien kapitulu bat aldian-aldian antolatzeko ere, besteak beste, Deustu marka eta Unibertsitateak beti defenditu dituen balioak sustatzeko.
Uzten badidazu, eta barkatu nire ezjakintasuna halakorik badago, uste dut eredua ikasle ohien talde esanguratsua dagoen beste hiri batzuetara ere zabaldu beharko litzatekeela. Espainiaren eta Europar Batasunaren barruan zein kanpoan. Uste dut Deustuk asmo handia erakutsi behar duela zentzu horretan, ikasle ohiak ere bektore garrantzitsua direlako Unibertsitatera talentu berriak erakartzen jarraitzeko, bai ikasleen aldetik, bai irakasleen aldetik.
Eskerrak eman nahi dizkizugu zure denboragatik eta gure Deusto Alumni Time aldizkariaren parte izatea onartzeagatik. Bukatzeko, esan zeniguke Deustuko ikasgeletan eman zenuen garaiaz zein oroitzapen dituzun?
Ba, esango nizuke, maitazarrez eta nostalgia handiz gogoratzen dudala Deustun eman nuen sasoia. Denboraren joanak asko gozatzen ditu unibertsitate garaietako oroitzapenak. Apurka-apurka, ahaztu egiten dituzu azterketa garaiko estresa eta 1990eko hamarkadan ikasi genuenok Unibertsitatean bizi izan genuen jende pilaketa. Oso kritikoa izan nintzen garai hartan egoera hori zela eta. Aitortu beharra dut Deustun egin nituela lagunik onenak -oraindik ere mantentzen ditut- eta benetan trebatu nintzela pertsona eta etorkizuneko profesional gisa egokitasunez jarduteko.
Uste dut Deustuko ikasgeletatik irten ostean ibilbide profesional arrakastatsua izan duten talentu handiko pertsonekin ikasteko pribilegio ikaragarria izan nuela. Adimen handikoak eta langile porrokatuak izateaz gain, umore sen zoragarria zuten eta hogeita hamar urte geroago ere faltan botatzen ditut. Irakasle batzuen oroitzapen bereziak ere baditut: Aita Scheifler, Aita Solozabal eta Aita Oraa (asko estimatzen dut eta harekin harremanetan jarraitzen dut) aipatuko nituzke bereziki. Haien aholku eta laguntzari esker, garai hartan ireki zizkidaten ateez gain, hirurek funtsezko papera izan zuten nazioarteko funtzio publikoaren bidez zerbitzu publikorako nuen bokazioa bideratzeko.
