2025–2026 ikasturtearen hasiera

Irailaren 24an eman zitzaion hasiera ospetsua 2025–2026 ikasturteari Deustuko Unibertsitateko Bilboko campusean. Egitaraua 10:30ean hasi zan Kapera Gotikoan, Bilboko elizbarrutiko gotzain Joseba Segura Etxezarraga buru zela Espiritu Santuaren mezaz, eta eguerdian jarraitu zuen ekitaldi akademikoarekin Unibertsitateko Paraninfoan.

Eukaristia

Munduaren gaur egungo egoerak behar duen mezu ebanjelikoa ardatz hartuta, Segura gotzainak hau azpimarratu zuen: “badakigu egia guztiak ez direla berdinak. Deustuko Unibertsitateko ikasgeletan batzuk transmitituko dira berriro, garrantzitsuak izan arren, txikiak direnak. Ingeniaritzarenak, medikuntzarenak, zuzenbidearenak, ekonomiarenak. Mundua mugitzen duten egia teknikoak. Hazten eta zabaltzen diren ezagutzak. Gaixotasunak sendatzen dituztenak. Zubiak eraikitzen dituztenak. Gizarteak antolatzen dituztenak. Dena da garrantzitsua eta beharrezkoa.

Baina badira beste egia handiago batzuk. Gizateriaren bizitzari, bizikidetzari eta etorkizunari eusten diotenak. Adibidez, egia da inoiz eta ezerk ezin duela justifikatu gatazka armatu batean biztanleria zibila sistematikoki erailtzea. Egia da gizarteak bizitzari bidea ixteak, seme-alabak haztea dirua kostatzen delako edo norberaren bizitzari uko egiten zaiolako, desagertzera kondenatzen duela. Begien bistakoak diruditen baina harrigarriro hauskorrak diren egiak. Gure begien aurrean ahultzen ikusten ditugu, eta badirudi haiek zalantzan jartzea normaltasun berri gisa onartzen dugula”. (Homiliaren testu osoa)

Ekitaldi akademikoa

Ekitaldiaren buru pertsona hauek egon ziren: Juan José Etxeberria Sagastume (SJ), Deustuko Unibertsitateko errektorea; Francisco José Ruiz Pérez (SJ), Deustuko Unibertsitateko kantzilerrordea eta Gobernu kontseiluburua; Juan Ignacio Pérez Iglesias, Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburua, eta Stella Solernou Sanz, Deustuko Unibertsitateko Idazkari Nagusia. 

Ekitaldi ospetsuan beste pertsona batzuk ere egon ziren: Vicente Atxa Uribe, Mondragon Unibertsitateko errektorea; Joxerramon Bengoetxea Caballero, Euskal Herriko Unibertsitateko errektorea; Eva Eguiguren Medinabeitia, Gasteizeko European University-ko errektorea; Francisco Javier Planes Pedreño, Tecnun Ingeniaritza Eskolako zuzendaria (Nafarroako Unibertsitatea). Horiekin batera egon ziren mahaiburuan errektoretza taldeko kideak: María José Aranguren Querejeta, Donostiako campuseko eta Erakunde Harremanetako errektoreordea; Álvaro de la Rica Aspiunza, Politika Akademikoko eta Eraldaketa Digitaleko errektoreordea; Aitziber Aranzazu Irigoras Alberdi, Unibertsitateko Elkarteko eta 2030 Agendako errektoreordea; Francisco Javier Arellano Yanguas, Ikerketako eta Nazioarteko Harremanetako errektoreordea. Bai eta dekanotza taldeko kideak ere: José Ramón Intxaurbe Vitorica, Zuzenbide Fakultateko dekanoa; Vicente Vide Rodríguez, Teologia Fakultateko dekanoa; Andoni Eguíluz Morán, Ingeniaritza Fakultateko dekanoa; Macarena Cuenca Amigo, Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultateko dekanoa; Nuria Ortiz Marqués, Osasun Zientzien Fakultateko dekanoa, eta Isabel Rubio Florido, Hezkuntza eta Kirol Fakultateko dekanoa.

Ekitaldiaren egitarua aurkeztu ondoren, 2024-25 ikasturteko memoria akademikoaren irakurketarekin hasi zen saioa, biak Stella Solernou Sanz Idazkari Nagusiaren eskutik, zeinak, Nadine Gordimer idazle hegoafrikarra eta Literaturako Nobel sariduna aipatuz, honako hau esan zigun: “[l]a memoria guarda las huellas del pasado para que el futuro no nazca ciego” (memoriak iraganaren lorratzak gordetzen ditu, etorkizuna itsu jaio ez dadin) (Living in Hope and History, 1999). Unibertsitate bateko ikasturte akademiko bateko memoriak ere gogoeta horretan parte hartzen du: iraganaren eta orainaren arteko zubia egiten du ”.

Ondoren, iazko ikasturtean unibertsitatean matrikulatutakoei dagozkien zenbakiak aurkeztu zituen: guztira 16.000 pertsona izan ziren ikasketetan, eta haiek zaintzeaz arduratu ziren 3.475 irakasle eta ikertzaile, administrazio eta zerbitzuetako langile eta laguntzaile.

Ikerketari eta transferentziari dagokienez, egindako etengabeko ahalegina eta lortutako aurrerapenak azpimarratu zituen: ikertzaileen, defendatutako doktorego tesien, artikuluen, liburuen eta argitaratutako liburuen kapituluen, nazioarteko ikerketa proiektuen edo Eusko Jaurlaritzarekin lankidetzan izandako parte hartzeen eta ikerketako seiurtekoen hazkundea.

Deustuko Unibertsitatea Estatuko hamar unibertsitate onenen artean finkatu da, CYD 2025 rankingaren arabera, errendimendu handiko 21 adierazlerekin, eta lidergoa sendotu du Euskal Autonomia Erkidegoan. Emaitzarik onenak irakaskuntza/ikaskuntza dimentsioan –goi errendimenduko 9 adierazletatik 7 lortu ditu– eta nazioarteko ikuspegian –7 adierazletatik 5– lortu ditu Deustuko Unibertsitateak. Ikerketa zehatzei dagokienez, CYD rankingak Deustuko Unibertsitatea toki nabarmenetan kokatzen du Informatikako Ingeniaritzan, Enpresan, Zuzenbidean eta Hezkuntzan.

Nazioarteko inguruan, Deustuko Unibertsitateak bere proiektuaren bikaintasuna aitortua ikusi du berriro. QS rankingak Deusto Business Schooleko hiru programa jarri ditu munduko onenen artean: European & International Business Management masterra 71. toki globalean, seigarren Espainian eta 49. Europan; nabarmentzen da enplegu tasan (% 94,6) eta oso puntuazio altua inbertsioa berreskuratzean. Lorpen horri Financial Times-en aitorpena gehitu behar zaio, hirugarren urtez jarraian, neurrira egindako prestakuntza exekutiboa eskaintzen duen munduko 60 negozio-eskola onenen artean sartu baikaitu, baita Positive Impact Rating-ak ere jasangarritasunagatik eta gizartearekin dugun konpromisoagatik erakunde eraldatzaile gisa bereizten baikaitu.

Lehen eta bigarren zikloko prestakuntzako eskaintzari dagokionez, berritasunak hauek izan dira: Matematikako Ingeniaritzako gradua; Filosofia, Politika eta Ekonomiako + Zuzenbideko gradu bikoitza; Ingelesezko eta espainierazko enpresa itzulpengintzako eta kulturarteko komunikazioko Unibertsitate Masterra, Maynooth University-rekin batera (Irlanda) eskaintzen dena, eta Berrikuntza eta Teknologiari buruzko Etengabeko Prestakuntzako Masterra. 

Gure unibertsitateak hirueletasunean eman duen pauso “eraginkorraren garapen progresibo eta harmonikoari” dagokionez, graduan emandako kredituen ia % 27 euskaraz izan ziren, eta % 26 baino gehiago ingelesez. Masterren % 24 atzerriko hizkuntzan egin ziren, eta doktorego programetan jarduera akademikoen % 51 ingelesez eskaini ziren.

Deustuk lan hori guztia egiten dutenen hazkunde humanoa eta profesionala ere bultzatzen du. Barne-prestakuntzako 400 (388) ikastaro inguru eman ziren, 3.000 parte-hartzaile baino gehiago izan zirelarik.

Deustuko Unibertsitateak beka-politika garrantzitsua du —Eusko Jaurlaritzaren 1,6 milioi euro baino gehiagoko beken kudeaketaz gain, Deustuko Unibertsitateak 2,5 milioi inguru jarri zituen funts propioetatik atal honetarako—, eta 1.364 ikasle izan ziren onuradunak joan den ikasturtean.

Joan den ikasturteko (DUren historiako 139. urtea) gertakari garrantzitsu batzuen errepaso laburra eginda, Idazkari Nagusiak unibertsitateak aurrera jarraitzea ahalbidetzen duten pertsona eta erakunde publiko eta pribatu guztiei eskerrak emanez  amaitu zuen hitzaldia, betiko agur egin ziguten kideen izenak astiro eta patxadaz irakurriz.

Adierazpen instituzional honekin amaitu zuen hitzaldia:

“Gaur gure unibertsitateko elkarteko hildakoak gogoratzean, Gazatik iristen diren heriotza- eta sufrimendu-irudi basatiak ere gogora ekarri behar ditugu.

Gure kristau tradizioarekiko eta gizatasunaren printzipio unibertsalekiko leial, oinarrizko eskubideen urraketa sistematikoaren eta giza duintasunaren mespretxuaren aurrean gaitzespena adierazten dugu. Ezin da bakea eraiki herri oso bat mapatik ezabatuz. Saminez, baina itxaropentsu, bakea beti posible dela baieztatzen dugu. Gizateriak beharrezko ausardia eskatzen die agintariei Gazako biztanleria zibila babesteko.

Orain, minutu bateko isilunea egitera gonbidatzen zaituztet: biktima guztiekiko errespetuaren seinale eta bakearen aldeko aldarri irmo eta partekatu gisa”. (Memoria akademiko osoa)

Ondoren, Ana Martínez Pampliega Osasun Zientzien Fakultateko doktore eta irakasle katedradunak hartu zuen hitza, irekiera-hitzaldia emateko:  “Familia: bizitzak erabakitzen dituzten harremanak”. Identitatearen eta subjektibotasunaren konfigurazioan familiak duen garrantzia azpimarratu zuen, ez bakarrik biologikoa edo legala; arragoa sinboliko eta erlazional gisa, familia osatzen dutenentzako identitatea, kide izatea eta bizi-zentzua emango die. “Familia-motatik” haratago, bizitza emozionalari eta osasun mentalari eusten dieten loturen kalitatea da funtsezkoena, elkarrekikotasunean, aintzatespenean eta baliozkotzean oinarritua.

Martínez Pampliegaren esanetan, “harremanek bizitzak erabakitzen dituzte. Haurtzaroan mundua esploratzeko dugun konfiantza, nerabezaroan gure identitatea eraikitzeko dugun segurtasuna, helduaroan maite dugun intimitatea eta zahartzaroari aurre egiteko dugun lasaitasuna zehazten dute. Erskinek hau gogorarazi digu: “harremanek kaltetzen dutena, harremanek soilik konpondu dezakete”. Hori egia bada, orduan adiskidetze bakoitzak, berrezarritako harreman bakoitzak, aldaketa posible dela berresten digu.  Familia, bere adierazpen garaikide guztietan, humanizatzeko lehen espazioa da oraindik ere, eta hori zaintzea ezinbesteko zeregina da bai etika profesionalerako bai etika sozialerako, horren baitan baitago gaur egungo eta ondorengo belaunaldien etorkizuna.”. (Irekiera hitzaldiaren testu osoa)

Hitzaldiaren ondoren, Deustuko Unibertsitateko errektorearen txanda iritsi zen.

Hitzaldiaren atariko gisa, Juan José Etxeberriak (SJ) honako hau gogorarazi zuen: “irabazi-asmorik gabeko erakunde bat gara, eta helburu bakarra guztion onurari laguntzea da, gizarteari zerbitzua emanez. Bokazio horretatik abiatuta, Euskal Autonomia Erkidegoan —eta, oro har, herrialde garatu gehienetan— aurrean dugun erronka nagusietako bat pertsonak prestatzea, erakartzea eta errotzea da, gizartearen beharrei erantzuteko. Gaurko hitzaldian, gaur egun erronka horri nola ekiten diogun eta gure unibertsitatearen ekarpena indartzeko zer alderditan aurrera egin behar dugun hausnartu nahi dut”.

Ondoren, hau berretsi zuen: “talentuaren erronka langintza konplexua da, eta hainbat eragileren arteko estrategia integralak, iraunkorrak eta koordinatuak behar ditu: enpresak, ikastetxeak, unibertsitateak, LHko erakundeak eta maila desberdinetako administrazio publikoak”.

Deustuko Unibertsitateak 139 urteko historian talentuaren erronkari egindako ekarpen garrantzitsuak eta indartzeko dauden alderdiak zerrendatu ondoren, azpimarratu zuen unibertsitateak “erantzukizunez eta ilusioz hartzen duela erronka erabakigarri bat: Euskadiren etorkizuna ahalbidetuko duten pertsonak gure lurraldean prestatzea, erakartzea eta sustraitzea”.

Eta hori guztia uste sendo hau izanik: “talentua ez da inprobisatzen: landu egiten da (…) profesional trebatuak eta prestakuntza etiko sendokoak [prestatuz], erakundeei eta gizarteari balioa emateko gai direnak (…) [eta lagun eginez] bizi-ibilbideetan, gaitasun teknikoak eta xede-zentzua, herritartasun globala eta justizia sozialarekiko konpromisoa eskainiz”.

Eta hiru erronka: “Euskadi aukeren lurralde bihurtzea (…), mundura zabalik dagoen unibertsitatea [eskainiz] (…) [eta] prestakuntza eta berrikuntza humanistaren ekosistema [bihurtuz]”.

Eta honela amaitu zuen: «Gure konpromisoa gizartea eraikitzen duen talentua lantzea da, ziurgabetasunaren erdian itxaropena sortzea eta ateak ixten direla diruditen lekuetan etorkizuneko bideak irekitzea. Deustuko Unibertsitatean pertsona guztientzako mundu bidezkoagoa eraikitzen lan egingo dugu”. (Errektorearen hitzaldiaren testu osoa)

Ekitaldia amaitzeko Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntzako sailburu Juan Ignacio Pérez Iglesiasek hitz egin zuen. Unibertsitateko lege berriaren tramitazioa eta 2027-2030 Unibertsitate Planaren prestaketa iragartzeaz gain, eta prestakuntzaren kalitatea unibertsitateen “helburu nagusia” eta arau berriak “zaindu beharreko ondasuna” izan behar direla nabarmentzeaz gain, Deustuko Unibertsitatearen emaitza bikainak nabarmendu zituen, ematen duen prestakuntzan.

Hitzaldian adierazi zuenez, oso garrantzitsua da unibertsitateek erronka global handien aurrean duten erantzukizun intelektuala ez saihestea, eta “gure garaiko basakerien aurrean isilik” ez egotea. Alderantziz, giza eskubideen alde hitz egin behar dute, honako egoera hauetan, besteak beste: “Israelgo estatuak Gazan egiten duen genozidioa edo tropa errusiarrek Ukrainan egiten dituzten zibilen sarraskiak”, eta “demokraziaren eta denona denaren desprestigio interesatuaren aurrean” unibertsitateek eragile aktibo izan behar dutela beren defentsan. Eta “egitate alternatiboetara eta egia-osteetakoetara jotzen dutenen asmo txarreko ergelkeriaren aurrean”, azpimarratu zuen, “intelektualki borrokatu behar dute, egitate frogagarri eta egiaztatuen baliozkotasunaren alde”.

Gogorarazi zuen Euskal Autonomia Erkidegoa (EAE) bigarren postuan dagoela ikasketak aurreikusitako denbora teorikoan amaitzen dituzten graduko tituludunen ehuneko handiena duten autonomia-erkidegoen artean (% 51, Estatuko unibertsitate presentzialen % 43ren aldean), eta laugarrena masterreko tituludunen artean (% 82 DUn eta % 75 gainerakoen batez bestekoan). Eta hau erantsi zuen: ehuneko horiek, Deustuko Unibertsitateari dagokionez, % 75 dira graduan eta % 94 masterrean. Datu horiekin bat etorriz, unibertsitate honetan graduetan matrikulatutako kredituen % 92,4 eta masterretako % 98,7 gainditzen dira. Ehuneko hori, EAE osoan, % 82,6 da graduan eta % 93,6 masterrean ”.

2021eko tituludunen laneratzeari dagokionez, Lanbidek okupazio tasari buruz egindako azken txostenaren arabera, Deustuko Unibertsitatearen emaitzak ere onak direla azpimarratu zuen: “2012an % 83koa zen, 2021ean % 88ra iritsi zen; lana aurkitzeko batez besteko denbora 5 hilabetetik 3 hilabetera murriztu zen aldi berean, eta ikasketei lotutako enpleguan % 87ra iritsi da”. Emaitzak “oso onak” direla esan zuen.

Datu horiek “oso onak” zirela esan zuen.

Prestakuntzaren kalitateak unibertsitateen helburu nagusia izan behar duela orotararazi ondoren, hau gogorarazi zuen: “unibertsitateari dagokionez, kalitateaz hitz egitea ikerketari buruz hitz egitea da”, eta EAEko unibertsitate guztiei dagokienez, hezkuntza-sistemak duen garrantzia azpimarratu zuen, sistema helburu komun bat lortzen laguntzen duten eta elkarren artean lotutako unitate bereizien multzo gisa ulertuta.

Jarraian, Deustuko Unibertsitateko errektoreak ofizialki inauguratu zuen 2025–2026 ikasturtea.

Ekitaldia Gaudeamus Igitur abestuz amaitu zen.

Ekitaldiaren ondoren kopau bat zerbitzatu zen bertaratutakoentzat.

Musika eta koruak, Eukaristian eta ekitaldi akademikoaren hasieran eta amaieran, Ars Canticum Ensemble Bilbaok eskaini zituen.