…nire ikuspuntutik, erronka dugu komunitatea eta gizartea dinamizatzeko eta mobilizatzeko erronka ere, egoera ahulean dauden pertsonei arreta emateko. Horretarako, beharrezkoa da boluntariotza konprometitua, antolatua eta trebatua sustatzea, inguruko arazoen partaide izateko.
Gainera, konpromisoaren sustapenean beste erakunde, enpresa eta Administrazio Publiko batzuek ere parte hartzen dute, sareko elkarlana bultzatzeko.
Zorionak! Mende eta erdiko dedikazioa duzue gizartearen zerbitzura, zifra biribileko efemeridea da, eta ezin da oharkabean igaro. Zer programa dago aurreikusita 150. urteurrenerako?
Programak gure lurraldean Gurutze Gorriak daramatzan 150 urteak oroitarazten ditu eta apirilaren 17an hasiko dira jarduerak, Deustuko Unibertsitatean bertan, Zuzenbide Humanitarioari buruzko erakusketa batekin. Zehazki, 40 argazki dira, James Nacthweyren Gizateria Gerran (2012ko Asturiasko Printzearen Saria) izenburupean. Apirilaren 27an, Zuzenbide Humanitarioari buruzko hitzaldia egingo da, Concepción Escobar (Gurutze Gorria) eta Gorka Urrutiaren (Deustuko Unibertsitatea) parte hartzearekin.
Nabarmentzekoa da, halaber, erakundeak egindako lan humanitarioa aitortzeko ekitaldi bat, maiatzaren 3an Arriaga Antzokian egingo dena. Jardunaldi horretan, Gurutze Gorriko boluntarioek eta bazkideek, agintariek, erakundeek eta enpresa laguntzaileek hartuko dute parte.
Bestalde, eta Zuzenbide Humanitarioa nabarmentzeko, maiatzaren 2an, BilboRock Aretoan “La Luz de Elna” eta “Rojo en la Cruz” filmak proiektatuko dira.
Gainera, Gurutze Gorriak Bilbon eta Bizkaian izan duen historia labur-labur jasotzen duen argitalpena egiten ari dira, hala nola Ospitalearen sorrera 1918an, lehen prestakuntza 1919an, 1983ko uholdeetako lana, Oiz mendiko hegazkin istripua, etorkinei eta errefuxiatuei, adinekoei eta abarrei emandako arreta.
Zure karrera profesional osoa erakunde honi eskaini diozu. Zer nabarmenduko zenuke azken hogeita bost urteetako gauzarik garrantzitsuen modura?
Gizatasuna, batez ere; beste sei printzipio dauden arren, horixe izan da gehien barneratu dudana. Hasieratik, boluntarioak bezalako beste batzuekin batera, Bizkaian gertatutako une garrantzitsuei aurre egin ahal izan zaie. Azpimarratzekoa da 2018an Saharaz hegoaldeko etorkin asko iritsi zirela Bilbora; 5.600 pertsona baino gehiago iritsi ziren Bilbora ekainetik aurrera, eta ia ordu gutxitan iristen ziren pateratik Bilbora. Covida ere erronka handia izan zen Gurutze Gorriak duen gaitasunentzat; lehen egunetik, lurraldeetako taldeak mobilizatu ziren, konfinamenduaren ondorioz sortzen ziren premiei erantzuteko. Pandemiari dagokionez, eta Erantzun planaren bidez, 2.000 boluntario baino gehiago mobilizatu ziren, eta 45.000 pertsona artatu ziren, 300.000 erantzun baino gehiagorekin (oinarrizko premiei erantzutea, aterpetxeak, sentsibilizazioa eta informazioa, lagun egitea).
Azpimarratzekoa da, halaber, larrialdien aurreko arreta, psikologo modura parte hartuz M-11ko atentatuan; 2013an Bermeon izandako sutea eta Ondarroako Kamiñaldeko mendi hegaleko luizia ere gogoan ditut. Itsasoko larrialdietako taldeen etengabeko lanaz gain, bilaketetan, uholdeetan, etab.
Ez da ahaztu behar bakardade egoeran dauden adinekoei arreta emateko etengabeko lana, 1993an sortu zen PAUSOKA (Adinekoentzako Baliabide Zentroa) bezalako proiektua. Kalteberatasun egoeran dauden pertsonei etengabeko arreta ematea, langabeziatik, arazo ekonomikoetatik, prestakuntza defizitetik eta kualifikazio baxutik datorren gizarte bazterketaren ondorioz.
Begirada berezia eman behar zaie gatazketatik eta pobreziatik ihes egiten duten pertsona guztiei; izan ere, itxaropenak bultzatuta milaka kilometro egiten dituzte, jaioterrietatik emigratzen dute eta ia ezer gabe iristen dira gure herrietara, integratzeko zailtasun handiak dituzte, oztopo linguistikoak, dokumentuak eta abar direla-eta. Egoera horrek bazterkeria handia eragiten du, eta, kasu askotan, kalean bizi dira.
Egoera, gertaera eta esperientzia horiek guztiek adreiluak eratzen dituzte, eta azken urteotako harresia eraikitzen dute, 25 urtetik gorakoa.
Zeintzuk dira Gurutze Gorriak Bizkaian egun dituen erronkak eta nola ari da aurre egiten?
Nahiz eta gure gizarteak bilakaera handia izan alderdi askotan, hala nola babes sozialean, arazo askori aurre egin behar zaie gizartearen eredu komunitario eta parte hartzaile batetik abiatuta. Gurutze Gorriaren gizarte ehunari esker (boluntariotza, hurbiltasuna), bakardadea, gizarte bazterketa eta gizartean dagoen edo gerta daitekeen edozein kalteberatasun lantzen dira, hala nola, biztanleria kalteberatasunera (sutea, uholdeak, etab.) eramango duen larrialdia.
Azken batean, eta nire ikuspuntutik, ahulezia egoeran dauden pertsonak artatzeko komunitatea eta gizartea dinamizatzeko eta mobilizatzeko erronka ere badugu. Horren ondorioz, boluntariotza konprometitua, antolatua eta trebatua sustatzen da, inguruko arazoen partaide izateko.
Gainera, konpromisoaren sustapenean beste erakunde, enpresa eta Administrazio Publiko batzuen parte hartzea sartzen da, sareko lankidetza lana bultzatzeko.
Zer gomendatuko zenieke Deustuko Unibertsitateko ikasleei Gurutze Gorriari laguntzeko orduan?
Eman dezatela pausoa, pentsa dezatela Gurutze Gorriaren balioetan eta printzipioetan eta haiekin nola identifikatzen diren. Egiten ditugun jarduera eta proiektu ugarietara gonbidatzen zaituztet. Gurutze Gorriak 150 urte daramatza gure lurraldean, eta une oro kalteberatasun egoeran zeuden pertsonekiko konpromisoari eutsi dio.
Eskerrik asko zenbaki honetan parte hartzeagatik! Amaitzeko, esango diguzu nolako oroitzapenak dituzun Deustuko Unibertsitateko ikasgeletan egon zineneko garaiaz?
Urte asko igaro dira, 32 hain zuzen ere. Ikasketen oroitzapena eta jakintzarekiko kezka gordetzen ditut, baita “gizatasunaren” oroitzapena ere, Gurutze Gorrian bezala, pertsonak gure lanaren eta ikaskuntzaren erdigunean jartzeko irakaspenak gogoratzen ditut. Gogoan dut, halaber, lanean izandako iraunkortasuna eta metodoa, ekintzailea eta ekimenduna izatea, eta ezagutzak etengabe zabaltzeko beharra.
Eta, jakina, nire ikaskideen oroitzapen bikaina gordetzen dut. Gero, nire bizitza profesionalean zehar, aurkitu egin gara, eta ikasle urteetan egin genituen lokarriek harreman sendo eta emankorra izateko balio izan digute.
