2025eko otsailaren 15ean, sei hamarkada bete dira Deustuko Unibertsitatearen Donostiako campuseko eta Bilboko campuseko Turismo Eskola Informazio eta Turismo Ministerioaren menpean sortu zirela. Jose Luis Perez Gomezek zuzentzen zuen Donostiakoa eta Luis Ramosek Bilbokoa. Aitorpen horri esker, turismo-enpresetako teknikari titulazio berria eman ahal izan zen. Urteurrena 2025eko martxoaren 21ean ospatuko da, lehenengo promozioko kide izan zirenei omenaldi hunkigarria eginez eta 60 urte hauetan izan diren eta bertaratu nahi duten promozioetako Turismoko tituludunak bertan direla.
50. urteurrena (2015) – Asuncion Fernandez-Villarán eta Luis Ramos
Topaketa hauek esperientzia aberasgarriak dira eta aukera ematen dute sasoi bateko kideekin aurrez aurre elkartzeko, aspaldiko garaiak gogoratzeko, berriro elkar ikusteko, esperientziak partekatzeko eta, zergatik ez, etorkizunean lan edo enpresa harreman baliagarriak izateko haiekin eta harreman sareak sortzeko. Hau da, networking-a sendotzeko.
Jesús Riaño Deusto Alumniko zuzendariak azpimarratzen du Deusto Alumniren helburua dela unibertsitatearen eta bertako ikasle ohien arteko harremana bizirik mantentzea, eta hori posible da ikasle ohien komunitate hau osatzen dugun pertsona bakoitzaren loturari eta partaidetzari esker. Sareko lanari esker, indibidualismotik harago joan gaitezke eta, horrela, ezagutza batu, esperientziak partekatu eta elkarlanean aritu, aurrera egiten jarraitzeko.
Ikasle ohiak unibertsitatearen eta gizartearen arteko lankidetzaren zubi nagusi, lotura dira. Haien arrakasta eta konpromisoa gure arrakasta eta konpromisoa da. Haietako bakoitzak ikuspegi paregabea eta baliotsua ematen dio gure lanari, eta aniztasun horrek indartsuago egiten gaitu.
Turismo Enpresetako Teknikarien lehen promozioa, Bilbao
Deustuko Unibertsitateko Turismo Eskolako Turismo Enpresen Teknikarien Lehen Promozioaren argazki honetan ikusten dugun talde potolo hartako bi kide Esteban Garmendia Larena eta José Miguel Cigaran García dira.
José Miguel Cigaran profesional independentea da, bere ibilbide profesionala merkataritza-sektorean, aholkularitzan eta kontsultoretzan garatu zuena. Hala ere, ibilbide luzean, ostalaritzan aritu zen, Jolaseta Klubean bi urtez, eta kontatu digu aita Santamaríarekin (SJ), Esteban Garmendiarekin eta beste lankide eta lagun batzuekin lankidetzan aritu zela Turismo Eskolaren aitorpen ofizialaren sustatzaile gisa, Informazio eta Turismo Ministerioaren aurrean, bere kontaktu eta ezagunei esker. Promozioko gainerako lankideak baino lau urte zaharrago izan arren, hemen ikaskideen aitona bezala aipatzeko eskatu digu.
Esteban Garmendia, Isabel Odriozola, Carmen Uyá eta José Miguel Cigaran
Esteban Garmendiak alemaneko praktikak egin zituen Frankfurteko Espainiako Turismo Bulegoan eta Donostiako Monte Igeldo hotelean. Bilboko Torróntegui luxuzko hotelean, Zaragozako Corona de Aragón hotelean eta Casteldefellseko Rey Don Jaime hotelean lan egin zuen, Oviedora joan aurretik, Asturiasko Ecuador Bidaien bulegoko zuzendari izateko — 5 urtez —. Handik Gasteizera joan zen Forondako aireportua Iberojeteko ordezkari gisa inauguratzera, eta 10 urtez aritu zen bertan lanean. Horren guztiaren ondorioz, rol esanguratsuak bete zituen Bilboko Turismo Bulegoko zuzendari edo Eusko Jaurlaritzako Turismoko zuzendari nagusi gisa (1991-1995).
Clara Navas Romano, Eusko Jaurlaritzako Turismo eta Ostalaritza zuzendaria eta Esteban Garmendia
Silken edo Abba hoteles bezalako hotel kate garrantzitsuen sortzailea eta kontseilaria. Azken kate horretarako FITUR 2023ra arte, harreman instituzionalen arduradun lanak egin ditu, eta 80 urterekin, enpresa uztea erabaki zuen, proiektu berriei ekiteko.
Gaur egun, kontseilari lanak egiten ditu Basque Tourist Consulting eta Health Attention For Tourists enpresetan, eta bidaia-agentzien, hotel-hedapenaren eta ardoa merkaturatzearen esparruan egiten du lan.
Ibilbide horrek agerian uzten du turismoaren arloan duen esperientzia eta konpromiso zabala, bai sektore publikoan, bai pribatuan.
Asunción Fernández-Villarán (Deustuko Unibertsitateko Ekonomia eta Enpresa Zientzietako doktorea eta Kudeaketa Aurreratuko Masterra, (prom.: 01) eta UNEDeko Marketin eta Turismo Masterra), 2023ko irailetik Turismoko Graduaren koordinatzailea da, Deustuko Unibertsitateko Gizarte eta Giza Zientzien Fakultateko irakaslea da eta Turismoko unibertsitateko ikasketen inguruko hausnarketa helarazten digu.
Hedapenetik eskulanaren erronkara
Turismoaren sektoreak aurrekaririk gabeko eraldaketa izan du azken 6 hamarkadetan. 70eko eta 80ko hamarkadetan, turismoa maila globalean sendotzen hasi zen industriarik dinamikoenen artean. Hotelen edukiera, airelineen hedapenak eta helmugen dibertsifikazioak milioika lanpostu sortu zituzten mundu osoan. 90eko hamarkadan eta 2000ko hamarkadaren hasieran, Interneten etorrerarekin eta digitalizazioarekin, industria kontsumo modu berrietara egokitu zen, eta horrek zerbitzuak pertsonalizatzea eta lan aukera berriak sortzea ahalbidetu zuen.
Hala ere, 2008ko finantza krisiak eta, berrikiago, 2020ko COVID-19ak inflexio puntuak markatu zituzten enplegu turistikoan. Krisi ekonomikoak industrian murrizketak eragin zituen bitartean, pandemiak aurrekaririk gabeko geldialdia ekarri zuen, kaleratze masiboak eta mundu osoko milaka negozioren itxiera eragin.
Talenturik eza gaur egun
Pandemiaren ondoren turismoa suspertu den arren, sektoreak beste arazo bati egin behar izan dio aurre orain: langile kalifikatuen eskasiari. Langileen txandakatze handia, prestakuntza espezializaturik eza eta gero eta automatizazio handiagoa turismoaren lan-panorama birdefinitzen ari dira.
Sektoreko enpresek soluzioak bilatzen dituzte, hala nola lan baldintzak hobetzea, trebakuntza programak eta adimen artifiziala erabiltzea zeregin jakin batzuk betetzeko. Hala ere, erronkak bere horretan dirau, eta turismoko enpleguaren etorkizuna industriak lan-merkatuaren eskaera berrietara egokitzeko duen gaitasunaren mendean egongo da.
50. urteurrena (2015), Kontxa
Norantz doa turismoko enplegua?
Turismoak munduko BPGaren % 10 baino gehiago mugitzen du, 300 milioi pertsona baino gehiago enplegatzen ditu eta toki guztietan dago ekonomiak mugitzen, hiriak eraldatzen, industriak goitik behera aldatzen.
Europan eta Espainian datuek joera argia erakusten dute enplegu espezializatuagoak eta hobeto ordainduak lortzeko bidean. Sektorearen digitalizazioak gure herrialdeko lan eskaerak birdefinitzen ditu eta profil espezializatuen garrantzia handitu: big dataren analisian, marketin digitalean eta esperientzien pertsonalizazioan adituak. Proiektuen kudeaketa eta slow travela ere etorkizuneko turismoaren zutabe gisa agertzen dira. Iraunkortasunaren kudeatzaileek eta logistika berdearekin eta ingurumen erantzukizunarekin lotutako enpleguek aurrekaririk gabeko bultzada dute. Testuinguru horretan, Deustuko Unibertsitateak eskaera berri horiei erantzuteko prestakuntza-eskaintza berritu du eta Turismoko Gradu aldatu eta eguneratua eta jardunean dauden profesionalentzako graduondoko programa bat eskaintzen du Donostiako campusean, sektorearen egungo beharretara egokituta eta turismoaren arloko enpleguaren etorkizunerako funtsezko trebetasunen garapena sustatzeko.
Lanbide bat baino gehiago: munduari begiratzeko modu bat
Baina bada turismoa beste karrera askotatik bereizten duen zerbait: mundua beste era batera erakusteko duen gaitasuna.
Turismoko irakasle gisa dudan esperientziagatik, karrerak ikasleak nola eraldatzen dituen ikusi dut. Ezagutza teknikoak eskuratzeaz gain, ikuspegi globala, jakin-min agortezina eta pertsonak eta haien emozioak ulertzeko sentsibilitate berezia garatzen dituzte.
Turismoari buruz hausnartzean, plangintza eta kudeaketa soiletik harago doala konturatu naiz. Jasangarritasunaren garrantzia eta gure erabakiek komunitateetan eta ingurumenean duten eragina erakusten digu. Gainera, berrikuntza teknologikoaren garrantzia nabarmentzen da: hoteletan energia berriztagarriak ezartzen dira, bidaiariaren esperientzia aberasten duten aplikazioak erabiltzen dira eta, irisgarritasunari esker, guztiek turismoaz modu inklusiboan gozatu ahal izatea ziurtatzen da.
Izan ere, funtsean, turismoa ez da bidaiariak leku batetik bestera eramatea bakarrik. Arrastoa uzten duten uneak diseinatzea da, komunitateen eta lurraldeen garapena bultzatzea, betiko iraungo duten oroitzapenei forma ematea.
Turismo Alumni Day
Datorren martxoaren 21ean, Deustuko Unibertsitateko Bilboko Campuseko Paraninfoan izango da lehenengo Turismo Alumni Day, topaketa ahaztezina Deustuko Unibertsitatean Turismoa ikasteko esperientzia partekatu duten guztientzat.
Turismo Alumni Day egun paregabea izango da: konexio bereziak, oroitzapen ahaztezinak eta gure historiako onena elkarrekin berpiztuko diguten ikaskuntzak.
Oharra: Interesa duen pertsona nahikoa badago, doako autobus bat antolatuko da (joan-etorrikoa) Donostiatik joan-etorria errazteko. Adierazi izena emateko inprimakian.
