XIX. Enplegu eta Ekintzailetza Foroa

Deustuko Unibertsitatearen XIX. Enplegu eta Ekintzailetza Foroan parte hartu zuten 2.000 ikasle eta graduatu baino gehiagok, lan aukerak ezagutzeko nahian. Foro hori 2024ko otsailaren 20an eta 21ean izan zen, formatu presentzialean, eta 2024ko otsailaren 22an eta 23an, birtualean. Informazio gehiago.

Foroaren hasieran, Jesús Riañok, Deusto Alumniko zuzendariak, hitza hartu zuen bertaratutako agintariei, babesleei, enpresei eta han zeuden guztiei eskerrak emateko eta harrera egiteko, eta Juan José Etxeberriari, Deustuko Unibertsitateko errektoreari, eman zion hitza. Etxeberriak, protokolozko agurren ondoren, topaketari hasiera eman zion, eta Unibertsitateak graduko edo masterreko ikasketak amaitzen dituztenen enplegagarritasunarekin eta garapen profesionalarekin duen konpromisoa azpimarratu zuen, prestakuntza-programen kalitatea eguneratzeari, hobetzeari eta etengabe mantentzeari erreparatuz, bai eta gure ikasle ohiak lan-merkatuan hasteko edo txertatzeko aholkularitza eta laguntza pertsonalizatuari ere, alde batetik. Eta, bestetik, erakunde laguntzaileen beharrei eta eskaerei oso gertutik erantzutea izan zuen gogoan, erakunde horiek izango baitira garapen profesionalerako aukerak eskainiko dizkietenak ikasleei.

Inaugurazio ofizialaren ondoren, Carlos Polo irakasleak, Seidorreko Adimen Artifizialeko zuzendariak, Desafío de la IA y su impacto en el mercado laboral (Adimen artifizialaren erronka eta horrek lan-merkatuan duen eragina) izeneko hitzaldia eskaini zuen. Adimen artifiziala agertzeak enpleguan eragin negatiboa izango duelako pertzepzio orokorra ikusita, azken hemeretzi urteetako langabeziaren datu global finkatuak aurkeztu zituen, eta baieztatu zuen inoiz ez dugula izan hainbeste teknologia (…), ezta hain langabezia gutxi ere, eta azpimarratu zuen egungo joera teknologia epe laburrean gehiegi balioestea dela, epe luzean arreta handiagoa jarri beharrean.

Gaineratu zuenez, adimen artifizialaren bilakaera XX. mendearen 50eko hamarkadaren erdialdean hasi eta azken urteotan izandako bizkortzea izugarriak direnez, gero eta azkarrago sartzen da gizartearen errealitatean, maila guztietan; eta, oraindik bidea egiteko dagoen arren, epe labur eta ertainean aldaketa handiak egiteko prestatu beharko dugu. Gizarte- eta lan-arloko arrisku posibleetako bat teknologizazioaren prezioari lotuta dago, eta horrek klase aberatsenetara teknologia hori gehiago iristea eragin lezake.

Azken batean, amaitu zuen, inoiz ez da izan orain bezainbeste teknologiarik. Eta inoiz ez da orain bezainbeste enplegu eta oparotasunik izan. Kontua da teknologiak ematen dizkigun aukerak aprobetxatzen saiatzea.

Hitzaldia amaituta, erakunde babesleetako bosten ordezkariek — Bizkaiko Foru Aldundia, Lanbide, Bilboko Udala, BBK Fundazioa eta Cadena Ser — adimen artifizialak lan-merkatuan duen eraginari buruzko solasaldia izan zuten. Laburbilduz, ondorioztatu zuten gizarte-pertzepzio subjektiboa ziurgabetasunekoa bada ere, enpleguari buruzko errealitate objektiboa oso positiboa dela une honetan; etorkizunera begira, titulazio guztiek adimen artifizialeko eta teknologiako gaitasunak izan beharko dituztela. Bestalde, Foru eta Udal Administrazioko bi ordezkariek azpimarratu zuten erakunde horiek langile klasearen eta enpresa beharren arteko zubi gisa jokatzen dutela aldaketa horiei aurre egiteko.

Mahai-ingurua – Ingurumen-teknologietako enpresa-liderrak
Inplikatutako arloak: EAZ eta Ingeniaritza

Mahai-inguru horretan parte hartu zuten lau erakundeetako — Haizea Wind Group, Iberdrola, Omexom eta Scheneider Electric — bozeramaile bakoitzak aurkezpen labur bat egin ondoren, Olatz Ukar moderatzaileak, Deustuko Unibertsitateko Ingeniaritza Fakultateko irakasleak, eztabaidarako zenbait gai planteatu zituen.

Gaur egun dituzten erronkei dagokienez, bat datoz puntu hauetan: emakumea sektorean sartzea sustatzean, 4.0 industriarako trantsizioan — produkzio-prozesuak digitalizatzea —, sektorearen lan-jasangarritasunean, ingurumen-arazoetan — klima-aldaketa, ura baliabide kritiko gisa, deskarbonizazioa, energia berriztagarriak (olatu-indarra, eolikoa eta fotovoltaikoa) — eta CO2 isurketak murriztean. Prozesu guztiak Eusko Jaurlaritzaren legegintza-, kontrol- eta gainbegiratzearen mende daude, eta horrek plangintza estrategikoa, inbertsioak eta epe labur, ertain eta luzerako produkzio-egokitzapenak eskatzen ditu, bai toki-eremuan, bai nazioan eta nazioartean.

Aitortu dute, une honetan, Euskadi erreferentea dela eraldaketa energetikoan. Ondo baloratzen dute hainbat klusterretan parte hartzea, bai eta aliantza estrategikoak izatea ere, garapenerako oinarri gisa eta jasangarritasuna bermatzeko ekoizleen/banatzaileen eta erabiltzaileen/kontsumitzaileen arteko harremanean, fase bakoitzean eta fase guztietan: sorkuntza, transmisioa, banaketa eta merkaturatzea.

Lehenengo eguneko arratsaldean, Zuzenbide Fakultateko Lanbiderako Orientazio Zerbitzuak eta Deusto Law Alumnik hiru mahai-inguru antolatu zituzten Zuzenbidea eta Enplegu Publikoa 2024 gaiari buruz: Oposaketak prestatzea buruan? Ezagutzen dituzu aukerak?

Herri Administrazio eta Erakunde Harremanetarako foru diputatu Ager Izagirrek eman zion hasiera ekitaldiari. Jarraian, elkarren segidako hiru mahai-inguru egin ziren. Horietako bakoitzean, tipologiaren arabera, oposaketak egiteko aukerak aztertu ziren.

Lehenengo mahaian bost funtzionario izan ziren, Estatuko Epailetza, Erregistro, Notariotza eta Abokatu eta Ekonomialarien ordezkariak. Bigarrenean lau funtzionario egon ziren, Bizkaiko Foru Ogasuneko, Euskal Autonomia Erkidegoko Lan Ikuskaritzako, Gizarte Segurantzako Lurralde Ordezkaritzako eta GSINeko Bizkaiko Probintzia Ordezkariako Zerbitzu Juridikoetakoak. Eta hirugarren mahaian Estatuko, Autonomia Erkidegoko eta Udal Administrazioetako hiru funtzionariok hartu zuten parte.

Parte-hartzaile guztiek beren plazen eginkizunen ezaugarri nagusiak aurkeztu zituzten eta prestakuntzen eta oposizioen xehetasunak azaldu zituzten. Bat etorri ziren esatean probak gogorrak zirela eta horretaz jabetu beharra zegoela. Proba horiei aurre egiteko, prestakuntza mentala, fisikoa eta emozionala behar da; izan ere, neurri handiagoan edo txikiagoan, maratoi baterako prestatzeko prozesuaren pareko prozesu luzea dakarte, saiakeran izandako porroten bat edo beste ere izan daitekeela ahaztu gabe. Era berean, denek adierazi zuten pozik zeudela plaza lortu eta jarduera profesionalean aritzeagatik, eta entzuleak animatu zituzten oposaketak egitera, une honetan plaza asko ateratzen ari baitira lehiaketara.

Panelistak
1. mahaia – JUSTIZIA, ERREGISTROAK ETA NOTARIOTZAK. ESTATUKO ABOKATUTZA ETA ESTATUKO EKONOMIALARIAK
Carlos Díaz, Lehen Auzialdiko eta Instrukzioko epailea. Gernika 3 (Epailetza eta Fiskaltza); Esther Urrutia, Justizia Administrazioaren letradua (Justizia Administrazioaren Zerbitzuko Langileak); Enrique Arana, Notarioa (Notariotza); Gonzalo Olmos, Erregistratzailea (Erregistroak); María Múgica, Estatuaren Bizkaiko abokatua (Estatuko Abokatuak) eta Jesús Varela, Lengulukako Presidentea (Estatuko Ekonomistak).

2. mahaia – OGASUNA. LANA ETA GIZARTE SEGURANTZA
Eriz Gutierrez, Bizkaiko Foru Ogasuneko Nazioarteko Plangintza eta Fiskalitate Zerbitzuko Finantza ikuskatzailea (Ogasuna); Iciar González, Euskal Autonomia Erkidegoko Lan Ikuskaritzako zuzendariordea (Lana); Carlos Lafuente, Gizarte Segurantzako Lurralde Ordezkariko kontu-hartzailea (Gizarte Segurantza. Kontu-hartzailetza Nagusia) eta Josu Garay, letradua. GSINeko Bizkaiko Zerbitzu Juridiko Probintziala (Gizarte Segurantza. Letraduak).

3. mahaia – ESTATUKO, AUTONOMIA ERKIDEGOKO ETA TOKIKO ADMINISTRAZIOA
Jesús Reunado, Gobernuaren Euskal Autonomia Erkidegoko Ordezkaritzako idazkari nagusia (Estatu Administrazioa); Maria José Vallejo, Hautaketa eta Lanbide Heziketako zerbitzuburua (Foru Administrazioa) eta Ortzi de La Quintana, Toki Administrazioko Administrazio Orokorreko teknikaria. Larrabetzuko Udaleko idazkari-kontu-hartzailea (Toki Administrazioa).

Hiru ikasle eta irakasle bat aritu ziren mahai bakoitza moderatzen:

Asier Esandi Etxebarriak (4. EAZ+Zuzenbidea) eta Natalia López-Canok (5. EAZ+Zuzenbidea) moderatu zuten lehen mahaia.
Alberto Ramírez Pardo (4. Zuzenbide Ekonomikoa) eta Ignacio Nates Alonso (Erromatar Zuzenbideaz arduratzen den irakasle lizentziaduna) izan ziren bigarren eta hirugarren mahaiko moderatzaileak.

Funtsezkoa da egiten denarekiko pasioa izatea eta helburua argi izatea.

Hori lortzeko bideak:

1. Praktikak, 5 hilabeteko iraupenekoak eta gehienak ordainduak. Eskaerak egiteko epea aldatu egiten da erakunde batetik bestera.
2. Oposaketak, EPSO hautaketa-prozesua, hautagaitza aurkeztu behar da eskabidea beteta: hezkuntza, lanbideko esperientzia eta merezimendu-lehiaketa.

Hainbat proba gainditu beharko dira:

• Ahozko arrazoiketa, zenbakizkoa eta abstraktua.
• Test motako ezagutza-probak (MCQ). Proba hau baztertzailea da. EPSOk azterketak prestatzeko iturriak argitaratzen ditu.
• Idatzizko proba: hautagaiak idazteko duen gaitasuna ebaluatzen du.
• Gaitasun digitalak, profil espezifikoetarako bakarrik.

3. Kontratu-eragileak eta aditu nazionalak, edozein unetan aurkez daiteke hautagaitza. Aukera anitzeko probak eta elkarrizketa.

Nerea Ceñal Idarreta, kudeatzailea, Álamo Consulting; Diego Lasagabaster, Manager, Deloitte; Julen Escaleno, aholkularia, LKS NEXT; Teresa Areizaga, bazkidea, PKF Attest eta Guillermo Dorronsoro (moderatzailea), Estrategia eta Informazio Sistemen Saileko irakaslea, DBS, Deustuko Unibertsitatea.

Mahai-ingurua – Ideiak eta irtenbideak konektatzen: aholkularitza lanean.
Aholkularitza

Mahai-inguru honetan parte hartu zuten pertsonak bat etorri ziren esatean orain profil mistoak bilatzen dituztela (EAZ + IKT), malguak eta egoera desberdinetara egokitzeko gaitasuna dutenak. Aholkularitzak balioa sortu nahi du bezeroentzat, eta haien arazoak konpondu. Horretarako, espezialistak behar dira, batetik, eta diziplinartekotasuna, bestetik. Tresna teknologiko berriak sartzeak ezagutza eskuratzea errazten du, baina aholkularitzan eginez ikasten da. Helburua bezeroen aliatu estrategiko bihurtzea da eta, horretarako, pertsona proaktiboak behar dira, taldean lan egiten dutenak, komunikazio-trebetasunak dituztenak eta zentzunez jokatuko dutenak. Denboraren kudeaketaren erabilera ona egin beharra ere nabarmendu zuten, eta telelana aholkularitzaren egunerokoan harmonikoki sartu dela egiaztatu zuten.

José Luis Barca, zuzendari komertziala, Bankoa/Abanca; Elena Gibert, Enpresa eta Korporazio Bankako Harremanen zuzendaria, BBVA; Sofía Basáñez, Digitalizazio Arloa, Kutxabank; Endika Palacio, Talentua Kudeatzeko burua, Laboral Kutxa; Miguel García de Eulate, Altxortegiaren eta Kapital Merkatuaren Arloko zuzendaria, Rural Kutxa, eta Estibaliz Goicoechea (moderatzailea), Finantza Kontabilitateko irakaslea, DBS, Deustuko Unibertsitatea.

Mahai-ingurua – Etorkizuneko bankara bidaia: ezagutu aukera eta ikuspegi profesionalak.
Inplikatutako arloak: EAZ eta Zuzenbidea

Mahai-inguru horretako banku-sektoreko ordezkariek argi utzi zuten zer-nolako konpromisoa eskatzen duten garai berriek eguneratze teknologikoarekiko. Izan ere, prestakuntza-praktiketarako edo kontratazio berrietarako eskaintzetan EAZ, Ekonomia, Zuzenbide, Estatistika, Datu, Matematika eta Ingeniaritzako profilak bilatzen ari direla adierazi zuten.

Halaber, langileak biltzeari eta hautatzeari begira, oso positiboki baloratzen dute talde-lanerako jarrera, interesa eta aldez aurreko jarrera ona, bai eta tituludunen edo ikasketak amaitzear dituztenen proaktibitatea eta ekimena ere.

Era berean, sektore hori arautzeko orduan EBk duen garrantzia adierazi zuten, eta une honetan industriarekiko lankidetzan inplikatzera bultzatu ditu, erantzukizun sozialarekin eta jasangarritasunarekin lotutako proiektuak indartzeko.

Itziar Dolara, Controller GMD Factory eta Local Trade Compliance Officer, ABB; Mikel Sargarna, Talent Aquisition Manager, CAF; Kepa Villanueva, NBI Bearings Europeko Giza Baliabideen zuzendaria; Diana Mier Vasallo, I+G prozesuko arduraduna, SIDENOR; Nora Gurrutxaga, Lege Kudeaketako eta Prozesuetako zuzendaria, Vicomtech, eta José Luis del Val (moderatzailea), Deustuko Unibertsitateko Ingeniaritza Fakultateko Mekanika, Diseinu eta Industria Antolaketako irakasle katedraduna.

Mahai ingurua – Aukera profesionalak industrian: ezagutu zure etorkizuna
Inplikatutako arloak: Ingeniaritza eta EAZ

Enplegu eta Ekintzailetza Foroaren azken mahai-inguru presentziala industriako karrera profesionalen etorkizunari buruzkoa izan zen. Beste saio eta sektoreetan bezala, digitalizazioa eta eguneratze teknologikoa ezin ziren falta hemen ere. Aho batez adierazi zen tresna teknologiko berrien erabileren erronketarako pertsona trebatuak behar direla. Gainera, sektorean langile berriak sartzeko jarrera inklusiboa izan behar da, inor ez dadin industria-saretik kanpo sentitu. Ildo horretan, hezkuntzan STEM ikuspegia sustatzen jarraitu beharko da. Gaitasun oso zehatz batzuk dituzten pertsonen bila jarraitu beharra azpimarratu zen: jakin-min handikoak, gogotsuak, aldaketara egokitzeko gaitasuna dutenak, taldean lan egiten dakitenak eta digitalizazioak ematen dituen datuak pentsatu eta interpretatzen dituztenak.

Industria ere nazioartekotzean murgilduta dago bereziki, eta, beraz, hizkuntzak jakitea (ingelesa oinarrizkoa da) eta talde multikulturaletan bidaiatzeko eta lan egiteko gogoa eta aukera (aniztasunak erabakiak hartzea nola aberasten duen baloratzen ikasten da) funtsezkoak dira garapen profesional ona izateko.