…beti saiatu naiz pentsatzen dena gertatzen dela azkenean gure alde jokatzen duen arrazoiren batengatik eta, klixea dirudien arren, garrantzitsuena bidean fokalizatzea dela eta ez helmugan. Azken batean, egunero dugu gauza berriren bat ikasteko aukera, eta erronkei baikor aurre egin behar zaie, bizitza ikaskuntza-prozesu bat delako konfiantzarekin, hil eta lurperatu arte.
Unibertsitate aurreko prestakuntza Bilboko Lycée Français-en egin zenuen eta Deustuko Unibertsitatean Nazioarteko Harremanetako Gradua egitea erabakitzen zenuen. Zein izan zen zure motibazioa ikasketa horiek egiteko?
Ironikoa bada ere, Nazioarteko Harremanetako gradua ikasteko motibazio nagusia zer ikasi nahi nuen ez jakitea izan zen. Hortik aurrera, ikasketak baztertzeko prozesua hasi zen.
Euskadiko beste unibertsitate batzuetako ikasketa-eskaintzek ez ninduten betetzen, eta banekien ez nuela Bilbotik kanpo ikasi nahi. Orduan, hasieratik argi izan nuen Deustuko Unibertsitatean ikasten arituko nintzela; gainera, banekien ikasi ahal nituen graduetako batean sartzeko adinako batez besteko nota neukala. Aukera batzuk alde batera uzteko prozesuan aurrera, jakitun nintzen zein zen nire maila akademikoa eta banekien matematikan ez nuela behar adinako mailarik; beraz, oso zaila ikusten nuen EAZ edo EAZ eta Finantzetako gradu bikoitza egiteko hautua ere.
Aukera horiek baztertu ondoren, geratzen ziren karrerak aztertu nituen, eta berehala nire arreta piztu zuten bi ikusi nituen: Nazioarteko Harremanetako eta Zuzenbideko gradu bikoitza eta Nazioarteko Harremanetako gradua. Nire profilera ondo egokitzen ziren karrerak ziren (bereziki, Nazioarteko Harremanetakoa), neurri batean nire frantseseko eta ingeleseko goi-mailari eta atzerrian izan nituen esperientziei esker. Gradu “berri” bat ikasteko ideia (karrera honen bigarren promozioan sartuko nintzen), globalizazioaren erronka eta alderdi desberdinak eta atzerrian ikasturte oso bat egiteko aukera ere oso erakargarriak ziren niretzat.
Azkenean, Zuzenbideko eta Nazioarteko Harremanetako gradu bikoitzean izena ematea erabaki nuen, “aterik ez ixteagatik”, baina berehala konturatu nintzen ez nuela Zuzenbidea ikasteko interesik. Beraz, bigarren urtean Nazioarteko Harremanen atalarekin bakarrik geratu nintzen, eta gaur egun ere pentsatzen dut erabaki egokia izan zela, nahiz eta ez izan erraza aukera hori egitea.
Zure graduko lehen bi urteetan unibertsitateko ikasketak eta manufaktura-industriako lana uztartu zenituen Idelt – WP Group-en. Nola orekatu zenituen bi errealitate horiek, eta nola eragin du esperientzia horrek zure garapen profesionalean?
Lana ikasketekin uztartzearena aspalditik egiten ari nintzen zerbait zen eta, beraz, unibertsitatean ez zitzaidan askoz zailagoa egin.
Eskolan hasi nintzen. Hamabost edo hamasei urte nituenetik, beheragoko kategorietako entrenatzailea nintzen nik jokatzen nuen patin gaineko hockey-klubean. Astean pare bat arratsalde eta larunbateko partidak ematen nituen horretan. Gero izebari laguntzen ere hasi nintzaion, asteburu batzuetan, ezkontzetarako loreak eta mahai zentroak jartzen. Unibertsitatean hasi ondoren, entrenatzaile izateari utzi nion, baina maiatza eta uztaila bitartean, ikasketak eta izebari asteburuetan ezkontzetan laguntzea uztartzen nituen, eta ekainetik aurrera, nire beste osaba baten lantegian hasten nintzen lanean, gela zuri batean piezak garbitzen (garbi-garbi egon behar zuten, odol-analisiekin lotutako zerbaitetarako baitziren). Uda bat edo bi eman nituen horrela, eta hurrengo urteetan ekainean eta uztailean lan egin nuen, dendari gisa surf denda batean eta zerbitzari gisa taberna batean.
Lan horiek nire ikasketekin edo azterketekin batera ez egitea zen nire ideia hasiera batean, baina azkenean pixka bat korapilatu egiten zitzaidan kontua, eta beti gainjartzen ziren pixka bat, bigarren deialdietara joaten nintzelako, kar-kar; baina azkenean ikasteko denbora ateratzen nuen eta (ia) dena gainditzen nuen.
Harro egon naiz beti horrelako esperientziekin, nahiz eta uneren batean nire emaitza akademikoei kalte egin ziezaieketen. Azkenean, gazte-gaztetatik lan-merkatuaren errealitateari aurre egiteko aukera nuen, hasieratik nire garapen profesionalean lagundu didaten eta lagun izan ditudan balio garrantzitsuak barneratzeko aukera: errespetua, konpromisoa, ahalegina, sakrifizioa, enpatia edo erresilientzia bezalako balioak.
Gradua amaitzean, SPRIren BEINT Programan parte hartu zenuen, bi urteko programa lehiakor batean. Programa horren bidez, aldez aurretik unibertsitateko prestakuntza ematen da enpresak nazioartekotzearen arloan eta, ondoren, bi egonaldi egiten dira atzerrian. Zure kasuan, lehenengo eta behin, Casablancako (Maroko) Espainiako Enbaxadako Ekonomia eta Merkataritza Bulegoan eta, gero, Asturiasko I-Lanza ingeniaritzak Dakarren (Senegal) duen ordezkaritzan. Nolakoa izan da zure esperientzia eta zer ikaskuntza nagusi izan dituzu lanean nazioarteko ingurune horietan?
Fue una experiencia inolvidable, tanto a nivel personal como profesional, que le recomiendo a todo el mundo.
Esperientzia ahaztezina izan zen, maila pertsonalean zein profesionalean, eta mundu guztiari gomendatzen diot.
Lehenengo fasean, Euskadi osoko adin, prestakuntza edo jatorri desberdineko gazteekin elkartu nintzen, eta graduondoko bat egin nuen unibertsitate-prestakuntzarekin zerikusirik izan ez zezaketen esparruak barruan hartzen zituena; ezagutzen ez duzuna ikusita konturatu zaitezke zein aberasgarria eta ederra izan daitekeen. Ondoren, Casablancara (Maroko) joatea egokitu zitzaidan, eta hurrengo urtean Dakarrera (Senegal). Herrialde musulman horiek hain kultura desberdina dute nirearekin alderatuta, non ezin duzun imajinatu ere egin zer aurkituko duzun.
Maila profesionalean, bi lan horiek esparru “komertzialeko” edo negozio-garapeneko zereginetara bideratuta zeuden, eta argi dago hiri horietan aurkitzen duzun panoramak ez duela zerikusirik Europan dagoenarekin. Han oso harrigarria da dena, zaila da mugitzea, informazio zehatza lortzea, jendearengan konfiantza sorraraztea, zertara arriskatzen zaren edo norekin bilduta zauden jakitea bisita batera zoazenean, eta askotan baietz esaten dizute, ezetz ez esateagatik. Gertatu izan zait nonbaitera joatea bilera adostuta eta inor ez agertzea eta idazkariak esatea pertsona hark ez duela han lan egiten. Halakoak eguneroko ogia dira.
Uste dut lehenengo urratsak lan-esparru horretan egiteak azkar bizkortzen zaituela, eta maitasun handiz gogoratzen dut oso esperientzia aberasgarria gertatu zitzaidalako. Eguneroko ezbeharrei aurre egiten ikasten duzu nahi eta nahi ez, ziurgabetasun ia etengabearen eraginpean jartzen zara eta, nolabait ere, “deserosotasunean eroso” egoten ohitzen zarela uste dut.
Euskadira itzuli ondoren, zure ustez, nola eragiten dute atzerrian lortutako trebetasunek zure garapen profesionalean?
Euskadira iritsi nintzenetik gogoratzen dut, ia berehala lana aurkitu nuela eta denak errazagoa zirudiela.
Azkenean, giro nahiko informal eta aldakor batetik pasatzen zara, denak zure aurka jokatzen duela dirudienetik, seriotasun, profesionaltasun eta efizientzia eskatzen duenera, non dena zure esku dagoela dirudien. Jakina, hau ez da beti honela eta ezer ez da erraza ez toki batean, ezta bestean ere. Hasieran, lana ondo egiteko bitarteko gehiago duzula iruditzen zaizu eta eguneroko oztopo asko desagertu egiten dira, hala nola kultura edo hizkuntza.
Nire ustez, atzerrian bizitako esperientziek hainbat trebetasun edo baliabide ematen dizkizute, eta, azkenean, zure buruarengan konfiantza handiagoa ematen dizute; hartara, bizitzako arlo pertsonalean zein profesionalean sortzen zaizkizun erronkei aurre egiteko gaitasuna izaten laguntzen dizute.
Zer aholku emango zenieke nazioartean lanbideko ibilbidea garatzeko interesa duten gazteei?
Nik esango nieke lasai egoteko eta ilusioa izateko. Garrantzitsua iruditzen zait ideia hau helaraztea: argi izan behar dute guztiz normala dela beldurra edo urduritasuna sentitzea ezagutzen ez dutenaren eta ziurgabetasunaren aurrean. Ausartak izan behar dute eta aurrean dituzten erronka guztiei ahalik eta konfiantzarik handienarekin aurre egin behar diete: hori azpimarratuko nuke, guztiak balio duela ikasteko eta pertsonaren garapenean dena dela onuragarri. Atzerrian bizi dituzun esperientzia guztiek pixkanaka bizkortzen zaituzte, nahiz eta aurrerago konturatzen zaren.
Nik neuk uste dut funtsezkoa dela pixka bat eramaten uztea, etorkizuna ez dela ziurra argi izatea eta onartzen jakitea, egunez egun pertsona eta profesional gisa hazi ahal izateko. Nire kasuan beti saiatu naiz pentsatzen dena gertatzen dela azkenean gure alde jokatzen duen arrazoiren batengatik, eta, klixea dirudien arren, garrantzitsuena bidean fokalizatzea dela eta ez helmugan. Azken batean, egunero dugu gauza berriren bat ikasteko aukera, eta erronkei baikor aurre egin behar zaie, bizitza ikaskuntza-prozesu bat delako konfiantzarekin, hil eta lurperatu arte.
Eskerrak eman nahi dizkizugu zure denbora eskaintzeagatik. Bukatzeko, esango zeniguke zer oroitzapen gordetzen dituzun Deustuko Unibertsitateko ikasle izan zinen garaiaz?
Maitasun handiz gordetzen ditut nire ikasle garaiko esperientziaren barruko oroitzapen guztiak, onak zein ez hain onak. Denetan onena graduko lehenengo mailan nire neska-laguna “L”-an ezagutzea izan zela uste dut. Baina, oro har, oso gogoan ditut ikaskide guztiak. Azken finean, une asko bizi dituzu karreran eta beste elkarrizketa oso bat beharko nuke guztiak kontatzeko. Baten bat azpimarratzearren, gogoan dut azterketa bakoitzaren aurretik korridorean sortzen zen iskanbila. Barregarria zen jendearen urduritasun kolektiboa eta “leku on” bat aukeratzeko estrategia konplexuak ikustea.
Oso oroitzapen gozoa dut, halaber, ondo prestatu gabe nengoela azterketa batera aurkeztu eta azkenean 5.0 eskas batekin gainditzen nuenekoa (ez dakit nolakoa izango litzatekeen 10 bat ateratzea, baina niretzat berdina edo hobea zen bost hori). Eta irakasgaiei dagokienez, oso ondo gogoratzen ditut dinamikoenak ziren eskolak, aurkezpenak eta eztabaidak egiten genituenak eta irakasleak eta ikasleak etengabe ezagutzak eta iritziak trukatzen zituztenak; horietara ez nintzen inoiz faltatzen… kar, kar, kar.
