Negozio eskoletako geletan gehienak gizonak izaten jarraitzen badute ere, ikusten dugu urtean baino urtean gehiago direla kudeatzaile izateko erronkari heldu nahi dioten eta kristalezko sabaien aurka borrokatzen saiatzen diren emakumeak. Gainera, emakumeek lidergoaren alorrean oso ondo baloratzen dituzten trebetasunak dituzte, hala nola enpatia, asertibitatea, kontziliaziorako gaitasuna eta prestakuntzaren garrantziaz oso kontziente izan ohi dira. Ildo horretatik, gaur egungo ingurune aldakor eta desafiatzaileari, ibilbide profesional luzeagoak lotzen badizkiegu, gizonezkoei zein emakumezkoei ikasgelara itzultzeko gogoa sorrarazten zaie, bai ezagutzak eguneratzeko, bai gaitasun berriak garatzeko.
Deusto Business School, Ekonomia eta Enpresa Zientzien Fakultatea, zorionekoa da. Joan den ikasturtean AMBAren (Association of MBAs) akreditazioa lortu du, MBAs programen artean nazioartean ospe handiena duena, bere Executive MBA Programarako.
Gainera, AACSB (Association to Advance Collegiate Schools of Business) erakundearen akreditazio ospetsua ere lortu du, munduko Negozio Eskola garrantzitsuenak aintzatesten dituen erakundea. Espainiako sei erakundek baino ez dituzte lortu nazioarteko bi kalitate-zigilu horiek, eta horrek esan nahi du Unibertsitatea negozio-eskola onenen % 2ren artean dagoela.
Eta, Executive Programen baldintza akademikoak hobetzea baino ospakizun hoberik! Ildo horretan, akordio berria sinatu dute Deusto Alumni eta DBS Executivek. Beraz, gure Alumni guztiek % 30eko hobaria dute aurten DBSk eskainitako Executive Education programetako edozein egiteko.
Oraingo honetan, Almudena Eizaguirre Zarza elkarrizketatuko dugu, DBSko Executive Educationeko zuzendari nagusia.
26. zenbakian (2022ko urtarrila-otsaila) artikulu-elkarrizketa bat argitaratu genuen, Emakume zuzendariak Euskadin: Prozesu geldiezina izenburukoa, gure enpresa ehunak premiaz hartu behar duen kontzientzia azpimarratzeko. Deustuko Unibertsitateko Executive Educationeko zuzendari nagusi izanik, nola ikusten duzu emakumeek zuzendarien prestakuntzan duten parte hartzea?
Egia da oraindik bide luzea dagoela egiteko nahi dugun berdintasuna lortzeko, enpresetan erabakiak hartzeko postuetan emakumeen presentziari dagokionez, baina “botila erdi beteta” ikusi nahi dut. Gero eta ohikoagoa da emakumeak ardura postuetan aurkitzea enpresa askotan eta denek dute ezaugarri bat: oso prestatuta daude.
Negozio eskoletako geletan gehienak gizonak izaten jarraitzen badute ere, ikusten dugu urtean baino urtean gehiago direla kudeatzaile izateko erronkari heldu nahi dioten eta kristalezko sabaien aurka borrokatzen saiatzen diren emakumeak. Gainera, emakumeek lidergoaren alorrean oso ondo baloratzen dituzten trebetasunak dituzte, hala nola enpatia, asertibitatea, kontziliaziorako gaitasuna eta prestakuntzaren garrantziaz oso kontziente izan ohi dira. Ildo horretatik, gaur egungo ingurune aldakor eta desafiatzaileari, ibilbide profesional luzeagoak lotzen badizkiegu, gizonezkoei zein emakumezkoei ikasgelara itzultzeko gogoa sorrarazten zaie, bai ezagutzak eguneratzeko, bai gaitasun berriak garatzeko.
Emakume guztiak animatzen ditut beren prestakuntza eguneratuta mantendu dezaten eta bizitza profesionalean zehar, zuzendaritza karguak hartzeko aukerak sortzen diren bakoitzean aurrera pauso bat eman dezaten. Horrela, belaunaldi berriek eredu gehiago izango dituzte ikusteko, eta gizarteak ez du haien talentu guztia galduko.
CEDEren XXI. Biltzarrean parte hartu zenuen Zuzendariak mundu berri baterako trantsizioari aurre egiten. Geopolitika lehentasun gisa eztabaidaren moderatzaile lanetan, Shlomo Ben Ami Toledoko Bakearen Nazioarteko Zentroko presidenteordearekin eta Juan José López Burniol La Caixa Fundazioko presidenteordearekin. Zeintzuk izan ziren eztabaida interesgarri horren ondoriorik nagusienak?
Mezu garrantzitsuak helarazi dizkiguten bi pertsonaia nabarmenen arteko eztabaida moderatzeko zoria izan dut. Nagusiena Bigarren Mundu Gerraren ostean ezarri zen blokeen eredu geopolitikoaren aldaketa azeleratua izan da. Gaur, nazioarteko ordena osoa berraztertze bidean dago eta egoera honek gure bizitzako arlo guztietan eragiten du, politikatik hasi eta ekonomiara, beste alderdi batzuetatik igaroz, hala nola klima aldaketaren aurkako borroka edo Errusiaren eta Ukrainaren arteko gerratik eratorritako krisi energetikoa. Horrek guztiak eguneroko bizitzan eragiten digu eta hala jarraituko du. Geopolitika interesatzen zaigu eta, hain zuzen ere, solasaldian bi pentsalariek azpimarratu zuten duela urte gutxi geopolitikaren kontzeptua bera pertsona arruntentzat urruneko kontutzat jotzen zela eta intelektualak edo diplomatikoak bakarrik arduratzen zirela horretaz; gaur egun, berriz, hainbat elkarrizketatan, herritar arruntak energiaren kostuaz, gas hornidura mozteaz, Ukrainako gerraz edo Txinak mundu mailan duen garrantzia gero eta handiagoaz hitz egiten da.
Zure esperientzia kontuan hartuta, zer etorkizun aurreikusten duzu, kontuan hartuta AEDren (Bizkaiko Emakume Enpresaburu eta Zuzendarien Elkartea) 2021eko datuen arabera, 50 langile baino gehiago dituzten enpresek administrazio kontseiluetan % 24 emakume baino gutxiago dituztela (helburua gutxienez %40ra iristea da), zuzendari nagusi karguetan %19 eta presidentetzan % 13?
Aitortu behar dugu oraindik ez gaudela enpresetan genero berdintasun egoeran eta hori arazo orokorra dela enpresa txikiagoetan.
Burtsan kotizatzen duten sozietate handietan, emakumeen presentziaren erritmoa areagotzen ari da azken urteotan, bai zuzendaritza postuetan, bai administrazio organoetan. Eta horrek adierazten du ehunekoak hazi egingo direla. Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalak urtero argitaratzen dituen gobernu onari buruzko datuak ezagutu berri ditugu eta argi dago, nahi den baino motelago izan arren, emakumeen presentzia hazten ari dela kotizatzen duten sozietateen kontseiluetan: 2021ean % 29,3ra iritsi zen eta % 26,1ekoa zen 2020an. Eta Ibex-eko 35 enpresak bakarrik kontuan hartzen badira, hau da, beste askorentzat jarraibide izan daitezkeen enpresak, iaz %34,2 emakumetara iritsi ziren. Eta aurtengo helburua %40ra iristea da.
Baikorra izan nahi dut. Emakumeek egungo enpresetan garrantzizko postuetan duten presentziari erreparatzen badiogu eta duela 20 urtekoarekin alderatzen badugu, ikusten dugu aurrerapena bikaina izan dela, eta lortutako aurrerapen hori da emakumeak eta gizarte osoa bultzatu behar dituena aurrera egiten, emakumezkoen talentua alferrik gal ez dadin; aitzitik, gure posiziotik ekarpena egiten dugu mundu hobea eraikitzeko, ziurgabetasun une hauetan bereziki garrantzitsua den helburua.
Azkenaldian, ekonomiako adituen artean modan jarri dira jenderik gehienarentzat ia ezezagunak diren bi termino (akronimoak): BANI eta VUCA. Definituko zenituzke, labur-labur, uler ditzagun?
Mundua aldatzen ari dela onartu behar dugu eta horren froga badugu: duela gutxira arte, ados geunden VUCA ingurunean bizi ginela, hegazkortasuna, ziurgabetasuna, aldaketa eta anbiguotasuna (ingelesezko inizialak) nagusi ziren inguruan. Gaur egun, aurrerapauso bat eman dugu. BANI izeneko beste agertoki batean gaude, une “hauskor, estu, ez-lineal eta ulertezinean” (horri egiten dio erreferentzia ingelesezko akronimoak).
Baina estaltzen gaituen aterkia VUCA edo BANI diren kontuan hartu gabe, egunerokoan eragiten diguten aldaketei adi egon behar dugu eta horietara egokitu, hori da garrantzitsuena. Uste dut egoeretara egokitzeko gaitasuna bizirauteko oinarrizko elementua dela. Gure espeziearen biziraupenerako eta garapenerako hala izan da eta beste ordena batean, hala izaten jarraitu behar du gure bizitzan.
Garai hegakor, ziurgabetasunezko eta ulergaitz hauek, besteak beste, ikasgai bat uzten digute: bizitza profesionalean zehar ezagutzak eguneratuta eduki behar ditugu. Gure gizartean aldaketak hain abiadura bizian gertatzen direnez, ezin da pentsatu pertsona batek bere ibilbidean hogeitaka urte zituenean ikasitakoa guztiz baliozkoa eta eguneratua denik 20 edo 30 urte geroago.
Horregatik, BANI edo VUCAz gain, nahi nuke denok gogoan edukitzea “upskilling” eta “reskilling” terminoak. Biak ere ezinbestekoak dira gaur egungo lan merkatuan mantentzeko, prestakuntza, lan eta erretiroko faseak hain zehaztuta zeuden garaiak iraganak baitira.
Negozio eskolek eginkizun garrantzitsua dute gizartearen «reskilling» eta «upskilling» delakoak errazteko. Ezagutza eta pentsamendu kritikoaren haztegia gara. Bi ezaugarriak behar-beharrezkoak dira errealitate berriari aurre egiteko eta, Deusto Business Schoolen kasuan, gure misioaren parte direla kontuan hartuta: beste eragile batzuekin elkarlanean, mundu oparoagoa, justuagoa eta inklusiboagoa izateko ekarpena egitea dela gure bokazioa.
Orain, kontu intimo bat. Eskerrak ematen dizkizugu aldizkari digitalaren zenbaki honetan parte hartzeagatik. Bukatzeko, esango zeniguke zer oroitzapen dituzun Deustuko Unibertsitateko ikasle izan zinen garaiaz?
Oroitzapen ahaztezinak ditut ikasle garaiez. Unibertsitateko egunerokoa oso zorrotza zen baina oroimenean gordetzen ditut distrakzio uneak, planak eta anekdota asko ere. Zerbait bereziki nabarmendu beharko banu, esango nuke urte haietan bizitza osoan lagun izan ditudanak egin nituela. Nire bizitza profesionaleko une askotan jo izan dut gelakide horiengana eta erabakiak kontrastatu eta lankidetzan aritu ahal izan naiz haiekin. Ondo ezagutzen ditut, bizitzan 21 eta 25 urte bitarteko tarte erabakigarria partekatu izan dudalako haiekin. Esan beharra daukat Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako ikasketa garaia oso berezia eta aberasgarria izan zela, bai lanbidera begira eta bai alderdi pertsonaletik.
