Badakit ikerketa batzuek hegazkinak zigortzen dituztela, eta gaur egun hala izango da. Hala ere, badakit Aeronautikan Aeroegituren eta motorren Diseinuak lantzen ari direla, eta, gainera, «ecofriendly» eta «zirkular» edo «jasangarri» gehiago, baita trenbide sektorean ere, jakina.
2019an, erreakzio motorrak utzi eta tren makinetara joan zinen, Gasteiztik Hagara. Zergatik egin zenuen jauzi hori?
Hainbat zirkunstantzia aldi berean elkartzea.
Alde batetik, betidanik izan dut interesa beste herrialde eta kultura batzuk sakontasun apur batekin ezagutzeko, ez puntako egonaldi laburretan. Bestetik, CAFek, enpresa gisa, beti erakarri ninduen bere eboluzio-espirituak eta bezeroen beharretara egokitzeko malgutasun handiak. EMBA ikasten ari nintzela, funtsezkoa izan zen niretzat beste lankide batzuekin batera CAFerako Aholkularitza Estrategikoko proiektu bat egin genuen talde batean parte hartzeko aukera izatea. Honek enpresari buruzko nire ideiak hurbiletik egiaztatzea ahalbidetu zidan. Geroago CAF Netherlandseko kide izateko aukera sortu zen eta ez nuen zalantzarik izan.
Zer desberdintasun eta antzekotasun daude bi sektoreen artean?
Trenbide sektorea Aeronautika sektorera asko hurbiltzen ari den unean iritsi naizela uste dut, adibidez, bezeroen eta hornitzaileen arteko harremanetan.
A350XWBn Airbusek indartu zuen eta Aernnovako nire etapan bertatik bertara bizitzeko aukera izan nuena. Denok batera ekipo gisa interpretatzen dut, eta errealitate bihurtzen hasten da Trenbide Sektorean. Hala da gure NS bezeroarekin (Nederlandse Spoorwegen), eta produktu desberdinekin ere, inplikatutako guztien kudeaketa eta lankidetza oso antzekoa izaten hasten da.
“Extended Enterprise” kontzeptuan (Airbusek A350XWBn indartu zuena eta Aernnovako nire etapan bertatik bertara bizitzeko aukera izan nuena) ulertzen denez, Nik interpretatzen dut “Denok batera, ekipo bat bezala”, eta errealitate bihurtzen hasita dago Trenbide sektorean. Hala da gure NS bezeroarekin (Nederlandse Spoorwegen), eta produktu desberdinekin ere, inplikatutako guztien kudeaketa eta lankidetza oso antzekoa izaten hasita dago.
Bi negozioak asko hurbiltzen ari diren beste puntu bat horiek optimizatzeko diseinuen «aldaketak» dira. Aeronautikan oso ohikoa da, eta trenbide-sektorean, tren eredu berrietan, bezeroen beharrak areagotzen ari dira arlo horretan, eta joera goranzkoa da.
Hegazkinetara itzuliz, adituen arabera, abiazio zibila da hazkunde azkarrena duten berotegi efektuko gasen emisio iturrietako bat. Zure ustez, murriztuko da aireko trafikoa trenbide trafikoak ordezka dezakeen eremuetan?
Galdera hori, era batera edo bestera, behin baino gehiagotan egin didate, eta zaila da niretzat erantzutea. Ez nago erabat ados hegazkinen irudi antiekologikoarekin. Uste dut inpaktuak erabat aztertu behar direla, Produktu osoaren bizi-zikloa aztertu behar dela, hau da, fabrikazioa, eragiketa, birziklatzea… Horretaz gain, gizartean, enpleguetan dituen ondorioak . Badakit ikerketa batzuek hegazkinak zigortzen dituztela, eta gaur egun hala izango da. Hala ere, badakit Aeronautikan Aeroegituren eta motorren Diseinuak lantzen ari direla, eta, gainera, «ecofriendly» eta «zirkular» edo «jasangarri» gehiago, baita trenbide sektorean ere, jakina.
Baina galderari dagokionez, uste dut distantzia jakin batzuetan asko handituko dela trenbide garraioa, baina ez bakarrik ingurumen inpaktuagatik, baita esperientzia osoagatik ere: bidaia, erabiltzaileei eskaintzen zaizkien zerbitzuak, erosotasunak, itxarote-denborak… Holandan ikusten dut. Bidaiariak beren kafe edo gosariarekin igotzen dira, eta bidaian beren ordenagailuarekin joaten dira, lanean, deiak egiten, etab. Geltokira itzultzen zara eta gimnasioa, supermerkatua, ile apaindegia, eramateko janaria eta abar dituzu.
Nire ustez, zenbait distantziatan, tren-garraioak abantaila asko ditu beste edozein garraiobiderekiko, eta, azkenean, beste aukera batzuk ordezkatuko ditu.
Zer gomendatuko zenieke Deustuko Unibertsitateko Alumniei beren ibilbide profesionalean zehar enpresa aldaketei aurre egiteko orduan?
Nik aldaketan sinesten dut, eta eboluzioan. Batzuetan, enpresa aldaketak norberaren erabakiz egiten dira, eta beste batzuetan, ez. Baina beti modu positiboan egin behar zaio aurre. Lehen ikasitakoa hurrengoan emateko aukera da, gugandik ikasteko aukera, eta hori, profesional eta pertsona gisa, beti ona dela uste dut, eta joaten zaren enpresentzat ere bai.
Asko gustatzen zait Steve Jobsek Stanfordeko Unibertsitatean 2005. urtean emandako hitzaldi ospetsuan ideia bat aipatzen duen esaldi bat: «Puntuak konektatzea». – Esan zuen-, “Ezin dituzu puntuak aurrera begira batu, atzera begira bakarrik batu ditzakezu. Beraz, konfiantza izan behar duzu puntuak nolabait zure etorkizunean batuko direla.”
Eta niretzat hala da, horiek batzeko modua zeuk aurkituko duzulako, zure hurrengo postuetan eta zure bizitzan izandako esperientzien ekarpena eginez.
Eskerrik asko zure bizitzaren zati bat Alumni Time-rekin partekatzeagatik. Amaitzeko, zer oroitzapen dituzu Deustuko Unibertsitatean ibili zineneko garaiaz?
Onenak. Deustu oso garrantzitsua izan da nire ibilbideko une batzuetan, eta nire lanbide- eta bizi-bidearen urrats kritiko batzuetan lagundu nau.
Baina nire oroitzapenak ez daude soilik lotuta eman didaten prestakuntza bikainarekin eta perspektibekin, baita, batez ere, irakasle, enpresari, profesional, langile eta lankide bikainei ezagutarazteko eman didan aukerarekin ere.
Ez dut ahazten, ezta ere, ehun urtetik gorako unibertsitate ospetsu honetatik atera diren ikasleen harrobi horren parte izatearen sentsazioa – azaltzen zaila –, eta eraikin horietaz gozatzeko aukera ere izan dut, atzean iragan eta historia oso garrantzitsu bat dagoela gogorarazten baitizute, eta zu dagoeneko horren parte zara.
Laburbilduz, esango nuke Deustuko Unibertsitatean eman dudan esperientzia aparta izan dela eta askoz gehiago eman didala. Nik nahi nuena baino gehiago, eta, hobe oraindik, nahi edo behar nuena baino askoz gehiago.