…gure unibertsitateek eragin handia dute metropoliaren eraldaketan, eta lurraldea espezializatzen laguntzen dute, bai eta ezagutzan eta teknologian intentsiboak diren jarduerak bultzatzen ere. Jarduera horiek mugikortasunaren eta energiaren sektoreetako aukera hobiei aplikatzen zaizkie, baita erronka sozialei ere, hala nola osasunari, biztanleriaren zahartzeari eta talentuaren fluxuari.
Bilbao Metrópoli-30 elkartean egon zara sortu zenetik. Laurogeita hamarreko hamarkadako Bilboko metropolia ez da 2022koa.Nola bizi izan dituzu urte hauetako eraldaketarik esanguratsuenak?
Garai zirraragarria izan da, zalantzarik gabe. 1991n, Bilbao Metropoli-30 sortu zen egunean, zegoen metropoliak krisi larri bati aurre egin behar zion, eta krisi horrek sakonki kolpatu zuen; izan ere, gure oparotasunaren oinarri izan ziren industria sektoreen kolapsoa ez ezik, izaera industrial horrek ingurumenean, hirigintzan eta abarretan izan zituen ondorioak ere agerian utzi zituen.
Ezkerraldekoa izanik, krisi hartako etaparik gogorrenak bizi izan ditut, eta gure jendearen ahaleginak, borondateak eta erresistentzia gaitasunak metropolia eraldaketaren nazioarteko eredu bihurtu duela ikusi dut. Uste dut orain ere erresilientzia espiritu horretara jo behar dugula berriro.
Harro nago egoera lazgarri hari erantzuteko sortu zen erakunde batean lan egin izanaz. Horretarako, eta hasiera-hasieratik, ahalegin publiko eta pribatuen batasunean, epe luzerako ikuspegi partekatuaren premian eta metropoli kontzeptuaren indartzean oinarritu ginen, aurre egin behar genien eta gaur egun partekatzen jarraitzen dugun erronkei erantzuteko funtsezko elementu dira, metropoli baikara!
Bilboko Udalak abian dituen hamar hiri proiektu handien artean daude Bilbo Unibertsitate Hiria eta Ezagutzaren Hiria proiektuak. Zure ustez, nola eragin dezakete unibertsitate zentroek hiribilduaren eraldaketa sendotzen?
Nire ustez, gure unibertsitateek eragin handia dute metropoliaren eraldaketan, eta lurraldea espezializatzen laguntzen dute, bai eta ezagutzan eta teknologian intentsiboak diren jarduerak bultzatzen ere. Jarduera horiek mugikortasunaren eta energiaren sektoreetako aukera hobiei aplikatzen zaizkie, baita erronka sozialei ere, hala nola osasunari, biztanleriaren zahartzeari eta talentuaren fluxuari.
Gure metropolia gure ingurunearen etorkizunerako estrategikoak diren sektoreekin lotutako prestakuntza akademikoan erreferentziazko helmuga bihurtzea aukera bikaina da gure indargune nagusiak aprobetxatzeko. Teknologiari, industriari eta akademiari dagokienez, gure potentzialek ospe handiko nazioarteko unibertsitateak erakar ditzakete, enpresa eta industria ingurunearekin bi norabideko harremana sortzeko eta talentua garatzeko eta erakartzeko.
Erakundeen apustu garbia dago Bilbo unibertsitate marka gisa finkatzeko, eta horrek esan nahi du Bilbo Metropolitarra talentuaren prestakuntzaren ardatz tradizional eta entzutetsuekin lotu behar dela, bereziki Europakoarekin, baina baita nazioartekoarekin ere, eta beharrezkoa da, halaber, unibertsitate sarea nazioartekotzea.
Aurrekoarekin batera, uste dut gure unibertsitate zentroek zeregin garrantzitsua dutela, gure inguruko profesionalak prestatzeko eta pertsonek beren gaitasunak ahalik eta gehien gara ditzaten lan egiteko erantzukizun handia dutelako. Pertsonen artean ikasteko nahia lantzea garrantzi eta protagonismo handiko zeregina iruditzen zait gure etorkizuna eraikitzeko.
Zer esperientzia nazionalek edo nazioartekok berretsi dezakete eragin hori?
Dublin, Amsterdam, Glasgow edo Hannover tamaina ertaineko Europako lau hiriren adibideak dira (540.000 eta 850.000 biztanle artean), eta Bilbao Metropoli-30 haien nazioartekotze estrategiak aztertzen aritu da.
Badira urrunagoko ere beste adibide batzuk, Singapur, Malaysia edo Arabiar Emirerriak, esaterako. Horiek, herrialde ikuspegi batetik, hezkuntza-hub global bihurtzeko apustua egin dute, munduko unibertsitate ospetsuenen filialak erakarriz eta nazioarteko hezkuntza “hiriak” sortuz.
“Unibertsitate anitzeko” garapen horietan ikasle komunitate handia eta askotarikoa dute, eta litekeena da baliabideak eta instalazioak zabalagoak izatea, kostuak unibertsitateen artean parteka baitaitezke. Moduluak erakunde batean baino gehiagotan ere egin daitezke. Adibidez, Qatarreko Carnegie Mellon campuseko ikasleek Qatarreko Hezkuntzaren Hiriko nazioarteko beste sukurtsaletan eman dezakete izena klaseetarako, eta kredituek titulurako balioko dute.
Oro har, hiriek talentua eta nazioarteko proiekzio handiagoa erakartzea dute helburu, kalitate eta aintzatespen global handiko unibertsitate ikasketen eskaintzaren bidez. Unibertsitate garaian hezkuntza maila handia duten gazteak erakarri nahi dira, haien atzetik beren lanbide eta bizi proiektua ingurunean garatzen gera daitezkeenak.
Lurraldeen arteko lehiaketa globalaren barruan ere estrategia bat da, unibertsitateen eta udal-gobernuen artean partekatutako anbizio baten barruan. Unibertsitateek nazioarteko unibertsitate-rankingetan duten posizioa hobetu nahi dute, eta udal-gobernuek ongi prestatutako pertsona kanpotarrei ongietorria ematen diete, ezagutzara bideratutako hiri-ekonomia garatzeko anbizioarekin guztiz bat datozenei. Erronka honetan, gurea bezalako tamaina ertaineko inguruneek gero eta gogorrago lan egin behar dute.
Bestalde, nazioartekotzeak balio sakonagoa du, gure ikuspegia zabaltzen duelako eta herrien eta kulturen arteko elkar ulertzea sustatzen duelako.
Zer gomendio emango zenieke Deustuko Unibertsitateko ikasleei, bizi diren hiri edo eskualdeetan gerta daitezkeen garapen eta eraldaketa prozesuetan parte hartzeko?
Titulazioak Goi Mailako Hezkuntzaren Europako Esparrura egokitzean gertatu den funtsezko aldaketetako bat da ezagutzen ebaluaziotik gaitasunen ebaluaziora pasatzea.
Horregatik, ikuspegi teknikoaren ohiko nagusitasuna gorabehera, gaitasunak beharrezkoak dira, hala nola ezagutzak, trebetasunak (intelektualak, emozionalak, sozialak), jarrerak eta balioak konbinatzea, arazoak konpontzeari eta egungo lanbide testuinguruaren konplexutasunari berme osoz aurre egiteko.
2008an subprime hipoteken krisia akademikoki bikainak izan ziren pertsonek hartutako erabakien ondorio izan zen, Estatu Batuetako unibertsitate ospetsuenetan prestatuak izan baitziren, eta, hala ere, agerian utzi zuten etika, profesionaltasun eta enpatia falta oso larria zegoela. Arlo akademikoak ezingo du inoiz ordezkatu oinarri etiko bat profesionaltasunean eta bizitzan.
Nik uste dut pertsonok bizitza osoan zehar ikasteko eta hazteko prozesu batean parte hartu behar dugula, gure gaitasunak garatu ahal izateko. Lehenik eta behin, bizitza osoa subjektu indibidual gisa bizitzeko, baina baita bizikidetza harmonikoarekin, gizarte bidezkoago eta bidezkoago baten eraikuntzarekin eta naturaren kontserbazioarekin eta garapen jasangarriarekin konprometitzeko ere.
Bestalde, nik uste dut bizi garen lekuak giza produktua direla, eta, beraz, hartzen ditugun erabakiekin eraikitzen ditugula. Gure metropoliko gainerako biztanleok bezala, Deustuko Unibertsitateko ikasleok ere bizi garen ingurunea eraikitzen laguntzeko ardura dugu. Egoera horretan, erabaki egokiak eta arduratsuak hartzea ezinbestekoa da herritarrak modu aktibo, protagonista, arduratsu eta konprometituan aritzeko.
Eskerrik asko zure gogoetengatik. Amaitzeko, zer oroitzapen gordetzen dituzu Deustuko Unibertsitatean ibili zineneko garaiaz?
Oso oroitzapen atseginak gordetzen ditut Deustuko Unibertsitatean egon nintzen garaiaz, unibertsitateko ibilbidearen hasiera izan zelako eta bertan nire bizitzako lagunik garrantzitsuenetako batzuk ezagutu nituelako.
Gainera, Bilbao Metropoli-30ean lan egin dudan 30 urteetan, Deustuko Unibertsitatearekin proiektu eta ekimen ugari partekatzeko zortea izan dut, eta horietan nirekin lan egin duten pertsonek erantzun positiboa, hurbila, konprometitua eta profesionala eman didate beti.
Ilusio berezia egiten dit Deustuko zubia berriro zeharkatzen dudanean, ikasle gisa ezkerraldeko trenetik jaitsi ondoren egiten nuen bide bera egiteko, baina orain profesionaltasunerako zeharkako gaitasunen tailerrak ematera joaten naiz. Bilbao Metropoli-30 koordinatzen duen Skills programaren barruan, BizkaiaTalent-en lidergoarekin, gure inguruko hiru unibertsitateek parte hartzen dute, besteak beste Deustuko Unibertsitateak.
Ez du ematen 30 urte igaro direnik…
