Lidergoa ez da ekuratzen, egunez egun landu eta irabazi behar da
María José López de Heredia familiako upategiko laugarren belaunaldiko kide da, eta Birbiloba hitza erabiltzen du mezuak sinatzeko. R. López de Heredia Viña Tondonia Upategiko zuzendari nagusia da. Ongi egindako lana da bere ibilbidearen ezaugarri nagusia eta, horregatik, errespetuz begiratzen zaio. Ardoaren munduan, emakume garrantzitsuenetako bat da.
Zuzenbidean lizentziaduna eta ardoen munduko enpresaburua. Buruan al zenuen hori Deustun ikastea aukeratu zenuenean edo egoerak eraman zintuen familia enpresaren lidergoa zure gain hartzera?
Beti argi eduki izan dut aitaren ondoan lan egin nahi nuela, hari lagundu nahi niola, bere gain hartu zituen hainbeste betebehar eta eginkizunetako batzuk neuk hartuta. Baina, era berean, aitarekin eta aitarengandik ikasi nahi nuen, mahastien eta ardoaren inguruko guztia ez ezik, baita pertsona izaten ere. Pasio handiz egiten zuen guztia eta oso koherentea zen. Niretzat etsenplu handia izan zen. Aitak ere Zuzenbidea ikasia zuen, Madrilen. Eta ikasketak oso ongi etorri zitzaizkion egoera zailei aurre egiteko eta aurrera egiteko. Horregatik iruditu zitzaidan niri ere ongi etorriko zitzaidala Zuzenbidea ikastea. Lidergoa ez da eskuratzen, egunez egun landu eta irabazi behar da. Inor ezin da lider on bat izan dena beretzat nahi badu edo dena berak egin nahi badu, eta are gutxiago familia enpresa batean. Familiakoa izateak lana ezagutzea eta maitatzea bermatzen dizu, baina ez lidergo gaitasuna.
Horretarako asko ikasi eta lan egin behar da, baina ez soilik Unibertsitateko garaietan, baizik eta bizitzako garai guztietan, azken egunera arte. Beti ikasten jarraitu behar da.
Nola daramazu ardoaren munduan eragin handieneko emakume bat izatea? Ardura handia al da?
Nork dio eragin handia dudala? Hala izango balitz eta horretan pentsatzen jarriko banintz, ez nuke ongi lo egingo. Eragitea baldin bada nire jarduteko modua adibide positiboa izatea beste pertsona batzuentzat, orduan oso harro egongo nintzateke. Baina uste dut bizitzan zorterik handiena dela gustatzen zaizuna egitea eta hori ahalik eta modurik egokienean egiten ahalegintzea. Erantzukizuna da hori, baina baita lana ere. Gustatzen zaiona ahalik eta ongien egiten duten pertsona guztietatik ikasten dut nik. Nik egiten dudana beste batzuetan baliagarria bada, erantzukizuna baino gehiago, poz handia sentitzen dut.
Zure ustez, zein dira R. López de Heredia Viña Tondoniaren funtsezko balioak, zuen ibilbide arrakastatsuan?
Errioxako lurrean eta ardo bokazioan sinetsi izana eta, 4 belaunaldiren buruan, sinestea gai garela munduko ardo onenen eta finenen mailan egon daitekeen ardo bat egiteko. Eta lana, lan handia…
Enologiaren munduan, eztabaida handiena sortzen duen puntuetako bat, ziur aski, ardoen uztartzea izango da. . “Arrainak ardo zuriarekin eta haragia ardo beltzarekin”, horixe da topikoa. Baina, uztartzeren batek hunkitu al zaitu?
“Uztartze” hitzak eztabaida sortzen du, askok nahiago baitugu konbinazioa edo osagarria esatea. Eta gizaki eta umore bezainbeste konbinazio daude. Pertsona bakoitzak gure sentiberatasuna dugu, ondokoarenaz bestelakoa. Zentzumenek ez dute pertsona guztiengan berdin eragiten eta ez dira bateratu behar, ezin dira bateratu. Kontuan hartu gure Viña Tondonia ia 70 herrialdetan merkaturatzen dela. Hortaz, irudikatu zenbat konbinazio gastronomiko diren egokiak. Hain zuzen ere, ardo baten moldaerraztasuna kalitate faktoretzat hartzen da, eta ardo horiek irauten dute gehien denboran. Nik uste gaur egun hori errazagoa dela, gastronomia ere berdintzen ari baita planetako toki askotan. Neure buruari begiratuta, gure ardoa nabarmentzen duten konbinazioek hunkitzen naute, ardoak are zapore hobea edukitzea lortzen dutenek. Baina askotan ez da “uztartze” kontu hutsa izaten; aitzitik, zerikusia du unearekin eta ondoan duzun pertsonarekin. Ongi jatea eta edatea, azkenean, ongi sentitzea eta pozik egotea da. Egiten dudana eginda, ehunka “uztartze” onez gozatu ahal izan dut, zorionez…
El maridaje de vinos es, posiblemente, uno de los puntos que más controversia crea en torno al mundo de la enología. Más allá del tópico: “los pescados acompañados con vino blanco y la carne con vino tinto”, ¿hay algún maridaje que te haya emocionado?
Lo que es controvertido es la palabra “maridaje” en sí, ya que a muchos nos gusta más la de combinación o complemento. Y hay tantas combinaciones como seres humanos y humores existen. La sensibilidad de cada persona es diferente. Los sentidos no actúan en todas las personas de igual forma y no se debe ni se puede unificar. Teniendo en cuenta que nuestro Viña Tondonia se comercializa casi en 70 países, el lector se podrá imaginar cuantísimas y variadas combinaciones gastronómicas son adecuadas. De hecho, la versatilidad de un vino es considerada, por ello, un factor de calidad y son esos los vinos que sobreviven en el tiempo. Hoy diría que esto es más fácil pues también la gastronomía se está igualando en muchos sitios del planeta. Dicho esto, personalmente me emocionan esas combinaciones que hacen que nuestro vino se realce y sepa incluso mejor. Aunque a veces no es solo el “maridaje” sino el momento y la compañía que uno tiene. Comer y beber bien es cosa de encontrarse bien y estar contento. Dedicándome a lo que me dedico, sería infinito que contara cuántos de estos buenos “maridajes” he disfrutado, por suerte…
Mahastia, upategia, teknologia, merkatu berriak… zeri jarri behar dio upategi batek arretarik handiena eta non dago arrakastaren gakoa?
Gure aitonak esaten zigun gauza guztien artean zailena saltzea dela. Askotan errepikatzen zigun gure negozioa “mozkorren kontua” dela eta, askotan, ulertzeko oso zaila. Pertsona askorentzat, lurra lantzea edo ardoa egitea ezinezkoa izango litzateke, oso zaila delako. Baina egiten duzuna ezagutzen baduzu eta lana tinko, ikasiz eta gogoz egiten baduzu, emaitza onak lortzen dira. Gure familian, horri buruz zerbait esan ahal izango dugu, besterik ez bada, 140 urte inguru daramatzagulako horretan, ez da gutxi. Gauza guztietatik zailena natura da, eta kontrolatu ezin dugun edo ezagutzen ez dugun guztia. Baina, aldi berean, horixe da gure mundu honen gauzarik onena. Dena behar da denboran bizirik irauteko, horixe da niretzat arrakasta.
Nola irudikatzen dituzu Errioxako ardoak etorkizunean?
Oraingoak bezalakoak. Ardoaren mundura iritsi da transgenikoa, genomak aldatzea eta teknologia iraultzailea. Baina, oraingoz, behintzat, ez dugu ardo botila batez birtualki gozatu. Elikaduraren xedea ez da elikatzea bakarrik, baizik eta plazera eragitea. Eta hor bada “naturala” den horretarako inertzia bat. Nire iritziz, urte asko beharko ditugu beste modu batera jokatzeko, gozatzeko ekintza horretan eragina baitu gure burmuinak. Eta burmuinaren bidez pentsamenduak eta zentzumenak bideratzen dira –ikusmena, entzumena, usaimena eta ukimena–, baina baita bihotzeko sentimenduak ere. Inork ez du frogatu hori horrela gertatzen ez denik. Sena kontziente, arrazional bihur daiteke. Eta hori guztia gara edaten eta jaten dugunean.
Bakarrik dagoenean, zer edaten du María José López de Herediak? Zein da erosi duzun azken ardoa?
Bakarrik nagoenean, garagardoa edaten dut. Ardoa norbaitekin partekatzea gustatzen zait. Baina beti nire barneko ahotsari entzuten diot: zer nahi duzu gaur, orain, nola sentitzen zara? Eta erantzunaren arabera, nire afektibotasunak Sanlucarrera eramaten nau, manzanilla bat edatera; edo Xerezera, edo Galiziara, Ribeiro bat hartzera… Ezagutzen nautenek ongi aski dakite ahal dudan guztietan bidaiatzen dudala Champagnera, Barolora, Borgoinara… hango ardoak gustuko ditut, finak eta dotoreak direlako, eta nork bere lurraldera eramaten nautelako. Izan ere, “terroir” edo lurralde izaera nabarmena dute. Ardoa lurra eta fruitua da, ingurua, eskualdea, klima eta barietatea… Azkena erosi dudan ardoa Txinakoa da: Ao Yun, Yunna probintziakoa. Probatu nahi nuen.
Zer eman zizun zuri eta zure lan ibilbideari Deustun ikasteak?
Gauza asko. Unibertsitateko urteek prestakuntza intelektuala ematen dizute eta, horretaz gainera, pertsona bezala aberasteko aukera. Lehen ere esan dut prestakuntza eta ikasketa etengabeko ikaskuntza direla eta Unibertsitateak interes hori pizteko lan egiten du, gero inoiz itzaliko ez dena. Unibertsitatea jakintzaren tenplua da, eta askotariko kezkak dituzten pertsonek inguratzen zaituzte, maila oso goian jartzen dutenak, bai irakasleak eta bai ikasleak. Horixe gertatzen da Deustun, eta, horregatik, pribilegio bat da historia horren zati izatea. Urte horiek ez dira inoiz ahanzten. Gaztetasuna eta indarra behar-beharrezkoak dira, baina bideratu egin behar dira. Bizitzan beste hainbatetan gertatzen den bezala, horretaz gero konturatzen zara. Ardoarekin ere gauza bera gertatzen da, ardoaren esperientzia handietatik ikasten jarraitzen duzu gero… eta Deustu horixe izan da niretzat. Hain zuzen ere, egun hauetan nire promozioko ikaskideak topaketa bat antolatzen ari dira, lehenengo aldiz, 25 urte eta gero. Taldeari “1991ko uzta” deitu diote. Kasualitatea? Eta pena handia dut ezin izango naizelako topaketa horretara hurbildu, lan kontuengatik Hanburgon izango bainaiz egun horretan. Hainbatek joaterik izango ez dugunez, datorren urtean berriro antolatzen ahaleginduko gara. 1991. urtekoa uzta ona izan zen!
10. Zein aholku emango zenieke bere lan ibilbidean lehenengo urratsak egiten ari diren alumniei?
Ikasten eta gogor lan egiten jarrai dezatela, eta gogoko duten hura, aberasgarri iruditzen zaien hura egin dezatela, hori baita mundua beren lanarekin aberasteko bide bakarra. Baina, aldi berean, sakrifizioaren espiritua ere landu dezatela, karrerako urteetan argi gelditu ez bazaie. Gauza handiak lortzeko ezinbestekoa da ahalegina, eta badirudi hori, neurri batean, ahazten ari zaigula. Borroka egin dezatela beren zoriontasunarengatik. Eta, noizean behin, ardo on bat edan dezatela, noski.
